Sociale media

Open the menu

Tuberculose

Een derde van de wereldbevolking is al in contact geweest met de tuberculosebacil. Elk jaar ontwikkelen negen miljoen mensen actieve tuberculose, en sterven bijna twee miljoen mensen sterven aan de ziekte. 95 procent van hen leeft in arme landen.

Tuberculose of tbc is een bacteriële infectie die vooral de longen, maar soms ook andere organen treft. Longtuberculose is extreem besmettelijk. De ziekte wordt doorgegeven via de lucht wanneer besmette personen hoesten of niezen. Ongeveer tien procent van de besmette personen zal de ziekte ook echt ontwikkelen.

Een dokter van Artsen Zonder Grenzen draagt een mondmasker als ze een patiënt met tbc verzorgt, om zich tegen de bacterie te beschermen. © Aurelie Baumel/AZG. Colombia, 2013
Een dokter van Artsen Zonder Grenzen draagt een mondmasker als ze een patiënt met tbc verzorgt, om zich tegen de bacterie te beschermen. © Aurelie Baumel/AZG. Colombia, 2013

Tuberculose komt de laatste jaren vaker voor door de pandemie gelinkt aan hiv/aids en gevallen van tuberculose die resistent tegen eerstelijnsbehandelingen zijn. Mensen die seropositief zijn en van wie het afweersysteem verzwakt is, lopen vijftig keer meer kans om actieve tuberculose te ontwikkelen.

LONGTUBERCULOSE

Longtuberculose manifesteert zich het vaakst door een blijvende hoest, het ophoesten van slijm met bloed, pijn op de borst en in de erge gevallen ademhalingsmoeilijkheden.

Behalve in de longen kan tuberculose ook voorkomen in andere delen van het lichaam, zoals de lymfeklieren, de botten, de gewrichten, de nieren, de urinewegen, de geslachtsorganen en de vliezen rond de organen.

RESISTENTE TBC

Gevallen van tuberculose met resistentie tegen eerstelijnsbehandelingen komen steeds vaker voor, met name in Rusland, Oost-Europa en Centraal-Azië. Resistentie komt voor als de patiënten geen volledige behandelingen krijgen, behandeld worden met medicijnen van slechte kwaliteit of als ze hervallen.

Soms gebeurt het ook dat een patiënt rechtstreeks met een resistente vorm van tuberculose besmet raakt. De Wereldgezondheidsorganisatie schat het aantal nieuwe multiresistente tuberculosegevallen per jaar op 550.000.

Tbc als verwaarloosde ziekte

Met 2 miljoen dodelijke slachtoffers per jaar is tuberculose een van de belangrijkste doodsoorzaken ter wereld. Toch wordt deze ziekte verwaarloosd door de medische gemeenschap. De diagnostische middelen en de behandelingen zijn vaak verouderd en het medisch onderzoek vaak onvoldoende om middelen te ontwikkelen die daadwerkelijk aan de noden voldoen.

De meest gebruikte manier om de diagnose te stellen is microscopisch onderzoek van het opgehoeste slijm. Dit is een methode die dateert uit de 19de eeuw en die slechts de helft van de ziektegevallen kan opsporen. Ze is weinig doeltreffend bij patiënten die besmet zijn met het hiv-virus en werkt niet bij kinderen die geen fluimen kunnen ophoesten. Ook de doeltreffendheid van het vaccin (BCG) dat in 1920 werd ontwikkeld, is beperkt.

STEEDS RESISTENTERE TBC

De behandeling duurt 6 tot 8 maanden en is gebaseerd op medicijnen die zeventig jaar geleden ontwikkeld werden. Als de infectie resistent is tegen een of meerdere antibiotica, moet de behandeling zowel inhoudelijk als qua duur worden aangepast. Multiresistente (MDR-TB) en extreem resistente tuberculose (XDR-TB) vormen een toenemend probleem. Er bestaat momenteel geen enkel nieuw medicijn om de oude te vervangen.

MR-TB is niet ongeneeslijk maar de vereiste behandeling geeft heel wat bijwerkingen en kan tot twee jaar duren. Een nieuwe stam, ultraresistente tuberculose (UR-TB) wordt gediagnosticeerd als er bovenop MR-TB ook sprake blijkt te zijn van een resistentie tegen medicijnen van de tweede lijn, wat de behandeling nog moeilijker maakt.

Een patiënt neemt zijn tbc-medicatie in ontvangst. © Aurelie Baumel/AZG. Colombia, 2013
Een patiënt neemt zijn tbc-medicatie in ontvangst. © Aurelie Baumel/AZG. Colombia, 2013