Rapport: Tuberculose, een oude ziekte met een nieuw gezicht
Tuberculose (tbc) kan genezen worden, maar doordat de ziekte wereldwijd verkeerd behandeld werd, kon de resistente tuberculose-epidemie (DR-tbc) zich steeds verder ontwikkelen. Bovendien zijn de verschillende vormen van resistente tuberculose veel moeilijker te genezen: de normale medicijnen tegen tuberculose werken niet meer en dokters moeten zich beroepen op lange, moeilijke, complexe en dure behandelingen die, in het beste geval, slechts de helft van de patiënten genezen.
Oorspronkelijk ontwikkelde DR-tbc zich door een verkeerd gebruik van medicijnen tegen tuberculose, en nu verspreiden de dodelijkere stammen van DR-tbc zich van persoon op persoon, zelfs als iemand nooit eerder tuberculose heeft gehad. Vandaag wordt het aantal nieuwe gevallen per jaar ongeveer op een half miljoen geschat. In bijna alle landen waar de Wereldgezondheidsorganisatie wereldwijd toezicht houdt, werden gevallen van DR-TB vastgesteld, en in 92 landen wordt ook melding gemaakt van gevallen van XDR-tbc (superresistente tuberculose).
Aangezien de nieuwe instrumenten voor een snelle diagnose van MDR-tbc (vroeger twee maanden, nu twee uur) steeds meer worden gebruikt, kan bij steeds meer patiënten de diagnose gesteld worden, maar slechts één op de vijf personen die een behandeling nodig heeft, kan er ook één krijgen. Patiënten die de behandeling krijgen, moeten gedurende twee jaar meer dan tienduizend pillen slikken, pijnlijke injecties ondergaan over een periode van acht maanden, en krijgen mogelijk verschrikkelijke en langdurige bijwerkingen te verduren.
Hoewel de cijfers stijgen, worden de ontwikkelingslanden geconfronteerd met de kostprijs van de medicijnen (ongeveer $ 4000 per persoon en per behandeling) en met de bijkomende kosten van de langdurige zorg en het beheer van de bijwerkingen. Het verbaast dus zeker niet dat er wereldwijd zo weinig behandelingen tegen DR-TB beschikbaar zijn. Door het kritieke verschil tussen het aantal vermoede gevallen van resistente tbc en het aantal met succes behandelde gevallen kan dit dodelijke virus zich bovendien ongestoord verspreiden.
“De DR-TB-crisis gaat ons allemaal aan en moet onmiddellijk internationaal worden aangepakt. Elk jaar stellen we bij steeds meer patiënten DR-tbc vast, maar de huidige behandelingen zijn ontoereikend en hebben geen invloed op de epidemie. Zolang er niet snel nieuwe, efficiëntere therapeutische combinaties worden gevonden, zijn de kansen om de ziekte te overleven erg klein, ongeacht waar je woont,” zegt Sidney Wong, medisch directeur bij Artsen Zonder Grenzen
Nieuwe, korte, onfeilbare en efficiënte therapeutische combinaties zouden de oplossing bieden voor de wereldwijde tuberculosecrisis, en die geven ons hoop. Zowel door de nieuwe medicijnen tegen tuberculose - de eerste sinds 50 jaar! - als de ontwikkelingen op het vlak van diagnose en nieuwe zorgmethodes, zouden de vooruitzichten voor patiënten radicaal verbeterd kunnen worden. Een enkel geneesmiddel kan op zichzelf de ziekte echter niet bestrijden, en nieuwe medicijnen toevoegen aan de huidige behandelingen biedt geen oplossing voor de problemen wat de complexiteit, de toxiciteit, de duur en de kostprijs van de ziekte betreft.
Helaas moeten patiënten jarenlang wachten voor ze de behandeling krijgen die ze zo hard nodig hebben. Het is dus hoog tijd dat overheden de nodige politieke wil en farmaceutische bedrijven en onderzoekers de nodige middelen inzetten om een geschikt antwoord te vinden. Onderzoekers moeten dringend de krachten bundelen om veel sneller veel efficiëntere therapeutische combinaties te vinden die beter te verdragen, minder giftig, meer aangepast en goedkoper zijn en die snel naar de landen met beperkte middelen kunnen verspreid worden.
Neem deel aan onze campagne die veel betere resultaten voor patiënten eist
De huidige situatie is zo hopeloos dat patiënten en medisch personeel uit alle hoeken van de wereld de handen in elkaar slaan voor verandering. De campagne van het “TEST ME, TREAT ME” TBC-manifest werd in 2013 gelanceerd en is gebaseerd op de ervaring van Phumeza Tisle, die vroeger aan XDR-tbc leed, en haar dokter, Jennifer Hughes, in Zuid-Afrika. De internationale campagne, die pleit voor een betere diagnosestelling en behandeling van tbc, wordt wereldwijd gesteund. De openbare verklaring en alle handtekeningen zullen in mei worden voorgelegd aan de Algemene Vergadering van de WHO, waar de plannen voor het wereldwijd counteren van de tuberculose-epidemie nauwkeurig onder de loep genomen moeten worden. Teken nu het tbc-manifest op: www.msfaccess.org/TBmanifesto/
De landen waar tuberculose een groot probleem is, moeten blijk geven van leiderschap door nu alle kansen te grijpen om meer patiënten met DR-tbc te redden, en in te zetten op vernieuwing met het oog op de ontwikkeling van de nieuwe toekomstige behandelingen. De donorlanden moeten echt blijk geven van politieke wil en moeten meer financiering bieden om vooruitgang te boeken. De farmaceutische bedrijven en onderzoekers moeten dan weer zo snel mogelijk alle beschikbare opties uitpluizen om zo snel en zo veilig mogelijk nieuwe therapeutische schema’s op punt te kunnen stellen.