Zuid-Sudan: rampzalige omstandigheden voor duizenden vluchtelingen in bossen rond Leer

De alsmaar toenemende onveiligheid in en rond de plaats Leer, in de deelstaat Unity in Zuid-Sudan, heeft rampzalige gevolgen voor duizenden vluchtelingen die in de bossen schuilen.

Bijna 2 weken geleden vluchtten 240 Zuid-Sudanese hulpverleners van Artsen Zonder Grenzen de bossen in, samen met duizenden anderen en tientallen ernstig gewonden uit het ziekenhuis. Hun leefomstandigheden zijn verschrikkelijk en mogelijk levensbedreigend. Artsen Zonder Grenzen heeft met tweederde van haar medewerkers het contact verloren.

‘Een groot deel van de bevolking van Leer is hier,’ zegt een van de gevluchte medewerkers, die om veiligheidsredenen anoniem blijft. ‘Voedsel en water zijn voor iedereen een probleem. De mensen hebben honger en drinken uit een smerige rivier. Overdag verschuilen we ons, ’s nachts is het veiliger om ons te verplaatsen.’

Chaotisch en onveilig

‘De situatie in het gebied is erg chaotisch en onveilig,’ zegt landencoördinator Raphael Gorgeu van Artsen Zonder Grenzen. ‘Het is moeilijk om te weten te komen waar de bevolking allemaal heen gevlucht is. We hebben sporadisch contact met onze medewerkers. Zij schetsen een beeld met wanhopige mensen in verschrikkelijke omstandigheden, kwetsbaar voor ziekten, uitdroging, ondervoeding en geweld.’

De gevluchte medewerkers doen hun uiterste best om voor hun patiënten te blijven zorgen, maar de medicijnen en het medisch materiaal raken op. Bij 15 geopereerde mensen kunnen hun verwondingen niet verzorgd worden omdat de verbanden op zijn.

‘De hulpverleners met wie we in contact staan, vertellen dat ze vanwege de groeiende onveiligheid nog verder de bossen in moesten,’ zegt Gorgeu. ‘Ze hebben zich opgedeeld in kleinere groepen, om de kans op aanvallen te verkleinen, en ze hebben de medische voorraden verdeeld. Die worden alleen gebruikt om de mensen in acuut levensgevaar te behandelen.’

Alarmerende berichten

Een van de teams geeft aan dat zij elke dag minimaal 45 mensen in kritieke toestand behandelen. De mensen lijden vooral aan waterige diarree, luchtweginfecties en malaria, veroorzaakt door de slechte leefomstandigheden en het gebrek aan onderdak en muggennetten. Ook komen er alarmerende berichten door van seksueel geweld.

‘Het is hartverscheurend om zo met onze collega’s te praten,’ vervolgt Gorgeu. ‘Zij bevinden zich zelf in een kwetsbare situatie en hun voorraden raken op. Maar zij zijn ook de enige hulpverleners die nog hulp geven in dit deel van Unity.

Artsen Zonder Grenzen moet toegang krijgen tot het gebied om burgers te behandelen en medicijnen te kunnen leveren. Maar het is er te gevaarlijk door de aanhoudende gevechten. We weten niet hoe lang onze mensen het nog kunnen volhouden.’

Artsen Zonder Grenzen werkt al 25 jaar in Leer en bood hier algemene medische zorg, chirurgie en intensive care, moeder-en-kindzorg en behandeling voor hiv en tuberculose. Het laatste medisch personeel verliet op 30 januari het ziekenhuis in de stad. We weten niet hoe het ziekenhuis, dat zorg bood aan 270.000 mensen in de regio, er nu aan toe is. Artsen zonder Grenzen wil zodra de veiligheid het toelaat terugkeren op haar post in Leer.