Zuid-Soedan: uitbraak van kala azar
Als reactie op een zware uitbraak van kala azar, een ernstige parasitaire ziekte, in het zuiden van Soedan, heeft Artsen Zonder Grenzen (AZG) noodacties op touw gezet op verschillende plaatsen in de deelstaten Jonglei en Boven Nijl.
AZG behandelt patiënten in haar ziekenhuizen in Pibor en Lankien en stuurt in Rom mobiele teams op pad om actief patiënten op te sporen.
“Zonder behandeling mergelen de patiënten met kala azar helemaal uit. Als hun immuunsysteem al verzwakt is, kunnen ze zelfs binnen enkele weken overlijden”, aldus dr. David Kidinda, medisch coördinator van AZG in Zuid-Soedan. “In Zuid-Soedan heeft echter drie vierde van de bevolking zelfs geen toegang tot basisgezondheidszorg. Het is hier dan ook een race tegen de tijd om de patiënten te kunnen bereiken."
Wat is kala azar?
Kala azar, of viscerale leishmaniasis, is een verwaarloosde tropische ziekte. Ze is endemisch in bepaalde delen van Zuid-Soedan en verspreidt zich zonder al te veel moeite en razendsnel bij een uitbraak. De ziekte tiert welig in arme, afgelegen en onstabiele gebieden met uiterst beperkte toegang tot gezondheidszorgen. Ze wordt overgedragen door de steek van een met kala azar besmette zandvlieg. De parasiet vermenigvuldigt zich in het lichaam en tast het immuunsysteem aan. De symptomen zijn onder meer een vergrote milt, koorts, algemene zwakte en vermageren. Een snelle diagnose en behandeling zijn onontbeerlijk. Zonder behandeling kent de ziekte immers in bijna alle gevallen binnen één tot vier maanden een dodelijke afloop. Indien de behandeling op tijd wordt opgestart, stijgt de kans op genezing tot 95 percent.
“We vermoeden dat het aantal patiënten met kala azar dat in de ziekenhuizen aankomt in sommige gebieden slechts het topje van de ijsberg is. De mensen hier moeten heel wat obstakels overwinnen. Er is een schrijnend tekort aan infrastructuur, er zijn maar weinig goede begaanbare wegen, er is te weinig personeel en te weinig structuren, en de regio wordt steeds gewelddadiger en onveiliger. Overleven wordt hier dan ook een zware hindernissenrace voor de mensen die een levensreddende behandeling nodig hebben”, nog aldus dr. Kidinda.
Jonglei zwaarst getroffen
De deelstaat Jonglei is het zwaarst getroffen. In de Old Fangak kliniek in het noordwesten worden zo’n 275 mensen met kala azar behandeld door een plaatselijke niet-gouvernementele organisatie. AZG heeft 24 kala azarpatiënten opgenomen in haar afgelegen gezondheidscentrum in Pibor. Twee van hen zijn overleden omdat hun behandeling te laat werd opgestart. In de kliniek van AZG in Lankien werden nog eens 46 gevallen opgenomen. Iets meer naar het noorden, in de buurstaat Boven Nijl, werd gemeld dat 66 kala azarpatiënten behandeld werden in het ziekenhuis van Malakal. Hierop besliste AZG om een mobiel team in Rom op pad te sturen. 37 mensen ontvangen hier nu een gepaste behandeling.
Moeilijk bereikbaar
De patiënten in de kliniek van Pibor werden besmet in veekampen in het noorden van Jonglei, voordat ze terugkeerden naar hun dorpen in de buurt van Lekwongole, in het noordwesten van Pibor County. De patiënten proberen zelf naar de poliklinische gezondheidspost van AZG in Lekwongole te komen, omdat de teams van AZG deze dorpen momenteel niet kunnen bereiken door de onveiligheid en de onbegaanbare wegen. Daarna brengt AZG de patiënten per boot naar Pibor, omdat de wegen in rivieren zijn getransformeerd.
AZG behandelt niet alleen de ziekte zelf (door middel van een dagelijkse injectie gedurende dertig dagen) maar biedt ook een ondersteunende behandeling tegen uitdroging, bloedarmoede en andere ziektes waar sommige patiënten aan lijden, zoals malaria. Verder geeft AZG de patiënten voedsel en deelt ze muskietennetten en zeep uit. De organisatie is in de staat Jonglei eveneens van start gegaan met activiteiten inzake gezondheidspromotie om zo de mensen de ziekte te leren kennen en hen aan te moedigen om zich te laten behandelen.