Nieuw geneesmiddel tegen malaria

ASAQ: gebruiksvriendelijk, goedkoop en zonder patent

AZG is verheugd met de komst van een nieuwe gebruiksvriendelijke en goedkopere 2-in-1 tablet van artesunaat-amodiaquine tegen malaria. De zogenaamde ASAQ-behandeling is het resultaat van onderzoek door het non-profit Drugs for Neglected Diseases-initiatief (DNDi) in samenwerking met Sanofi-Aventis, en toont aan hoe onderzoek en ontwikkeling ten voordele van de publieke sector ook zonder patent kan gebeuren.
Voor de behandeling van malaria beveelt de Wereldgezondheidsorganisatie in grote delen van de wereld ACT’s aan, combinaties op basis van artemisine. Deze levensreddende behandeling blijft echter beperkt beschikbaar, met in 2006 minder dan 80 miljoen behandelingen wereldwijd, terwijl men uitgaat van minstens 400 tot 500 miljoen malariagevallen per jaar. In 2006 behandelde AZG ongeveer 1,7 miljoen patiënten met enkel artesunaat/amodiaquine, in afzonderlijke tabletten.
“De combinatie van deze twee bestanddelen in één tablet betekent een gevoelige verbetering, omdat het de behandeling voor patiënten een stuk eenvoudiger zal maken”, vertelt dr. Michel Queré, medisch coördinator voor AZG in Tsjaad, waar medische teams in 2006 ongeveer 80.000 patiënten voor malaria behandelden. “Kinderen zullen per dag bijvoorbeeld nog maar één in plaats van vier tabletten moeten innemen tijdens de driedaagse behandeling. Hierdoor zal de therapietrouw toenemen en het risico op resistentie verminderen.”
De huidige prijs van ACT’s is een van de belangrijkste belemmeringen om ze wereldwijd meer beschikbaar te maken. De nieuwe vaste-dosiscombinatie van ASAQ kost minder dan een halve dollar voor kinderen jonger dan vijf jaar, en minder dan 1 dollar voor (jong)volwassenen. Voor de behandeling voor volwassenen betekent dit een daling van 40 tot 50% ten opzichte van een behandeling met afzonderlijke tabletten. Om de behandeling overal waar nodig beschikbaar te maken, zijn echter nog verdere prijsdalingen nodig.
“ASAQ is het eerste product dat wordt gelanceerd door DNDi en zijn partners, en toont het belang van de nieuwe benadering van medisch onderzoek dat de nadruk legt op de behoeften van patiënten uit arme en minder bedeelde regio’s. Het feit dat het geneesmiddel niet beschermd is door een patent, maakt het tot een veelbelovend model voor verder onderzoek naar verwaarloosde ziekten”, verklaart dr. Christophe Fournier, internationaal voorzitter van AZG. “Doordat het geneesmiddel niet gepatenteerd is, kan het door meerdere bedrijven geproduceerd worden. Op die manier ontstaat er prijsconcurrentie en zal het geneesmiddel in voldoende grote hoeveelheden beschikbaar zijn.”
Voor alle landen waar artesunaat en amodiaquine worden aanbevolen en waar de efficiëntie van deze combinatie hoog blijft, zal Artsen Zonder Grenzen voortaan de vaste-dosiscombinaties gebruiken, ter vervanging van de afzonderlijke tabletten. ASAQ is het tweede 2-in-1 tablet op basis van artemisinine dat na artesunaat/lumefantrine op de markt komt, en er is zeker nog behoefte aan bijkomende combinaties.
Drugs for Neglected Diseases (DNDi)
Het Drugs for Neglected Diseases-initiatief (DNDi) werd in 2003 opgericht als non-profit initiatief voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Aan de basis stonden vijf openbare onderzoeksorganisaties: de Oswaldo Cruz stichting in Brazilië, de ICMR (Indiase Raad voor Medisch Onderzoek), het KEMRI (Instituut voor Medisch Onderzoek in Kenia), het Maleisische ministerie voor Volksgezondheid en het Pasteur-Instituut, samen met Artsen Zonder Grenzen.
ASAQ is het eerste geneesmiddel dat door DNDi werd ontwikkeld. Met zijn huidige portefeuille van 22 projecten streeft het DNDi naar nieuwe, betere en op het terrein bruikbare geneesmiddelen voor verwaarloosde ziektes als malaria, leishmaniasis, Afrikaanse trypanosomiasis en de ziekte van Chagas.