Migrantenkinderen zonder papieren uitgesloten uit Zweedse gezondheidszorg

Migrantenkinderen zonder papieren hebben in Zweden onvoldoende toegang tot gezondheidszorg. Dat is de conclusie van AZG na vijftien maanden waarin de “gomda” of de verscholen migranten in de Zweedse maatschappij naar een netwerk van vrijwillige gezondheidsmedewerkers werden doorverwezen. Sommige minderjarigen worden door ziekenhuispersoneel weggestuurd, anderen doen geen beroep op de gezondheidsdiensten omdat ze bang zijn of omdat de financiële last te hoog is.

Sinds 2004 beheert Artsen Zonder Grenzen in de regio Stockholm een project dat gezondheidszorgen voor afgewezen asielzoekers en andere migranten zonder papieren moet vergemakkelijken. In 2004 regelde AZG 502 medische raadplegingen.
Jasmina - hier met haar neefje - is een asielzoekster in Zweden. Vele van de kinderen die naar AZG komen, hebben psychologische problemen, die verband houden met de stresserende en onzekere situatie waarin ze zich bevinden. Jasmina probeerde al zelfmoord te plegen. En ze is niet alleen.
“Enkele kinderen die we ontmoeten kregen voordien in een ziekenhuis geen verzorging omwille van hun status. Anderen moesten € 250 betalen om een dokter te zien of zelfs tot € 1.100 voor een operatie,” volgens Mattias Ohlson, landverantwoordelijke voor AZG. “Bovendien waren veel ouders te bang om hun kind naar het ziekenhuis te brengen. Ze vreesden dat iemand hen bij de immigratiedienst zou aangeven, wat jammer genoeg ook inderdaad is gebeurd.”
Zweden was een van de eerste landen om het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind goed te keuren . Vandaag, 15 jaar later en ondanks de kritiek van de Europese Commissie, zijn sommige groepen kinderen nog steeds uitgesloten uit het Zweedse gezondheidssysteem, enkel omdat ze niet de juiste papieren hebben.
”Een van onze patiënten, een 11-jarige jongen, werd gewond bij het voetballen,” vertelt Ohlson. ”Zijn moeder durfde hem niet naar de dienst spoedgevallen te brengen. Toen we hem drie maanden later ontmoetten, kan hij amper lopen. Een andere jongen van 1 jaar oud had problemen met een testikel en moest geopereerd worden. De dokter wou hem graag helpen, maar het ziekenhuis moest de operatie toch aanrekenen. Pas nadat AZG verschillende keren het ziekenhuis had gecontacteerd, kreeg de jongen uiteindelijk een afspraak voor een operatie.” nog volgens Ohlson.
Veel kinderen die naar AZG komen, hebben psychologische problemen door de stress en de onzekerheid die resulteren uit het feit dat zich moeten verbergen voor de overheid. Twee kinderen hebben zelfs zelfmoord proberen te plegen.
“Het gaat hier niet om een gebrek aan bereidwilligheid bij het gezondheidspersoneel. Velen onder hen voelen zich zelf gefrusteerd met de huidige situatie. Het gaat voornamelijk om een gebrek aan duidelijke richtlijnen en financiële verantwoordelijkheid van de regering. Alle kinderen moeten gelijke toegang tot gezondheidszorg hebben, ongeacht hun wettelijk statuut. Ik schaam mij voor mijn land wanneer ik hoor hoe sommige kinderen werden behandeld,” zegt Ohlson.