Een deel van een nieuwe belasting op financiële transacties moet naar gezondheidszorg gaan

In Brussel vergaderen de Europese ministers van Financiën over een nieuwe belasting op financiële transacties voor de hele EU. Artsen Zonder Grenzen roept hen op om een deel van de opbrengsten van deze of andere nieuwe belastingen te besteden aan wereldwijde gezondheidszorg.

“De EU heeft hier in een unieke kans,” zegt dr. Tido von Schoen-Angerer, directeur van de Campagne voor Toegang tot Basisgeneesmiddelen Artsen Zonder Grenzen. “De Raad van Europa heeft in het verleden al om een transactiebelasting gevraagd en als een deel van dat geld naar gezondheidszorg gaat, kunnen er levens worden gered.  Het zou onaanvaardbaar zijn dat de EU-leiders de andere kant op kijken wanneer de gezondheidszorg financieel in erg slechte papieren zit.”
Heel wat levensreddende interventies kunnen nog uitgebreid worden om meer patiënten te bereiken. Maar dat is alleen mogelijk met meer middelen.  Maar donoren die recent uit het financieringssysteem stapten, zeggen dat ze niet langer geld kunnen schenken om levens te redden.  Daardoor zijn er nu grote gaten geslagen in de financiering van organisaties als het Wereldfonds, omdat sommige donoren, waaronder EU-landen Duitsland, Italië en Spanje, op hun eerdere beloftes terugkeren.
“De teams van Artsen Zonder Grenzen hebben een uitegebreide lijst met noden waaraan niet wordt tegemoetgekomen,” zei Christopher Stokes, algemeen directeur van AZG in Brussel. “Tien miljoen mensen hebben dringend nood aan een behandeling tegen hiv/aids, er is nood aan zorg voor moeders en kinderen, aan vaccins. Miljoenen kinderen worden getroffen door ondervoeding. Het is een politieke beslissing om daar niet op te reageren.”
 “Momenteel zijn het de armsten die de hoogste prijs betalen voor de financiële crisis. Deze vergadering heeft de mogelijkheid om daar iets aan te doen”, aldus von Schoen-Angerer. “We hebben voorspelbare middelen nodig, in plaats van de fluctuerende financiering van vandaag. Maar in plaats van duurzame bijdragen op lange termijn, zien we hoe sommige donoren op eerdere beloftes terugkomen. Daardoor worden patiënten uitgesloten van gezondheidszorg en zijn ze effectief gedoemd om te sterven.”
De Wereldbank schatte recent dat er $12,5 miljard per jaar nodig is om wereldwijd meer efficiënte voedselprogramma’s te implementeren. De Wereldgezondheidsorganisatie meldt dat er elk jaar nog eens $37 miljard moet worden uitgegeven om de millenniumdoelstellingen rond gezondheid te kunnen halen. Kosten die niet in deze schatting werden inbegrepen, zijn onderzoek en ontwikkeling van diagnoses, medicijnen en vaccins, die broodnodig zijn voor de behandeling van tuberculose of verwaarloosde aandoeningen zoals de ziekte van Chagas, de slaapziekte en kala azar.
Het idee van een transactiebelasting is niet nieuw en er bestaat zelfs al een voorbeeld waar die gebruikt wordt voor gezondheid: het internationale agentschap UNITAID kan programma’s financieren dankzij een minieme belasting op vliegtickets. Er was recent ongezien veel aandacht geweest voor dit type belasting, omdat het Internationaal Monetair Fonds oordeelde dat het realiseerbaar is.
Onlangs suggereerden een aantal landen een ‘solidariteitstaks’ op het omruilen van valuta, waarbij alle opbrengsten naar gezondheid en ontwikkelingshulp zouden gaan. Volgens schattingen van de landen zou een transactiebelasting van 0,005% op de vier grootste valuta $33 miljard per jaar kunnen opleveren.