Dringende gezondheidszorg moet prioriteit blijven

Zuid-Soedanezen die vandaag medische zorg nodig hebben, kunnen echt niet wachten tot het gezondheidssysteem goed functioneert en tot er voldoende medische instellingen en opgeleid personeel ter beschikking zijn.

Meer dan drie jaar na de ondertekening van het Algemene Vredesakkoord in januari 2005 zijn de medische noden nog steeds kritisch hoog in Zuid-Soedan en leiden de onderhuidse spanningen tot een wankele veiligheidssituatie.
Volgens schattingen van de VN was de 21 jaar durende burgeroorlog verantwoordelijk voor 2 miljoen doden en werden meer dan 4 miljoen mensen gedwongen te vluchten. Drie jaar later is de gezondheidstoestand van de bevolking in het zuiden van Soedan nog steeds bijzonder benard. De ziekte- en sterftecijfers zijn nog altijd erg hoog en humanitaire hulp blijft broodnodig.
Het opzetten van een uitvoerbaar gezondheidssysteem voor de naar schatting 8 miljoen inwoners van Zuid-Soedan zal jaren duren en is een hele investering. En tegelijk mogen ook de acute gezondheidsnoden niet uit het oog verloren worden. Het trage vrijgeven van ontwikkelingsfondsen voor de langere termijn belemmert het behoud en de ontwikkeling van de arme bestaande gezondheidsstructuren. De nog aanwezige organisaties voor medische noodhulp nemen daarom een haast onmogelijk last op zich wanneer ze proberen tegemoet te komen aan de primaire gezondheidsnoden.

De humanitaire situatie in Zuid-Soedan

• Door het tekort aan klinieken, opgeleid medisch personeel en geneesmiddelen overlijden mensen nog steeds aan ziektes die nochtans voorkomen of genezen kunnen worden.

• Het einde van de oorlog leidde tot een zekere stabiliteit, waardoor heel wat vluchtelingen en ontheemden terug naar huis konden keren en de draad van hun leven weer konden opemen. Deze politieke stabiliteit is echter erg fragiel, aangezien de basisoorzaken van de oorlog onopgelost blijven. De spanningen blijven aanwezig en de dreiging van een heropflakkerend conflict is reëel. Vooral wat betreft de betwiste grensgebieden (waaronder Abyei en de olievelden in de staten Unity en Boven-Nijl) en de twisten over de opbrengsten uit de oliewinning en het inzetten van troepen en materiaal voor de nakende volkstelling.

• Het aantal gevallen van acute ondervoeding overschrijdt het alarmniveau van de Wereldgezondheidsorganisatie. Toen in Darfur een vergelijkbaar aantal werd vastgesteld, trokken de Verenigde Naties verscheidene keren aan de alarmbel. De cijfers in Zuid-Soedan veroorzaken jammer genoeg zo goed als geen protest.

• Door de terugkeer van 1,2 miljoen vluchtelingen heerst er in het zuiden van Soedan een voedseltekort. Een gedeelte van de vorige en huidige oogst werd vernield door overstromingen. Bovendien liggen veel velden braak als gevolg van onontplofte oorlogsmunitie, waardoor er in de streek nog minder voedsel beschikbaar is. Ook de terugkeer van de ontheemden en vluchtelingen na de vredesovereenkomst zet de schaarse voedselvoorraden nog meer onder druk. De voedselprijzen op de markten zijn de hoogte ingeschoten, waardoor de situatie nog dreigt te verslechteren.

• Het sterftecijfer onder moeders in Zuid-Soedan is een van de hoogste ter wereld – er overlijden 2.053 moeders voor 100.000 levende geboortes. Dat is vier maal zo hoog als in Noord-Soedan, twee maal zo hoog als in Darfur en 300 maal hoger dan bij ons, waar 7 moeders per 100.000 levende geboortes overlijden.

“In Zuid-Soedan is de kans dat een meisje tijdens de bevalling overlijdt vandaag groter dan dat ze haar lagere school afmaakt,” Vanessa van Schoor, Operationeel Manager voor Zuid-Soedan