Cholera-epidemie in de hoofdstad Harare
De Zimbabwaanse hoofdstad Harare kampt momenteel met een cholera-uitbraak, volgens het lokale Ministerie van Volksgezondheid “de grootste ooit in Harare”.
AZG heeft cholerabehandelingscentra (CTC's) opgericht in de polikliniek van Budiriro en het Ziekenhuis voor Infectieziekten van Harare. Momenteel zijn daar al 500 patiënten behandeld, en elke dag worden er gemiddeld 38 nieuwe patiënten opgenomen. Ongeveer 78 procent van de patiënten komen uit Budiriro en Glen View, twee dichtbevolkte voorsteden ten zuidwesten van Harare. Samen tellen ze 300.000 inwoners. De epidemie heeft ook mensen getroffen uit de naburige voorsteden Mbare, Kambuzuma, Kwanzana en Glen Norah. Verdere uitbreiding van de epidemie zou zo’n 1,4 miljoen mensen in gevaar brengen.
Sinds AZG gevraagd werd om de epidemie in Harare te helpen bestrijden, levert de organisatie personeel en medische en logistieke middelen aan de twee CTC's. Bij het groeiende team van meer dan 40 nationale medewerkers zitten verpleegkundigen, logistiek medewerkers, chloorbehandelaars en milieugezondheidswerkers.
Die laatste groep draagt er sterk toe bij dat cholera zich minder in de gemeenschap kan verspreiden, door de woningen van de patiënten te ontsmetten, patiënten op te volgen en toezicht te houden bij begrafenissen. De traditionele praktijken - het wassen van het lichaam, gevolgd door handschudden en eten - zijn immers een belangrijke factor bij de verspreiding van cholera.
De medische teams worden overstelpt
Precious Matarutse, de AZG-verantwoordelijke voor water en saniair, licht de situatie toe: "De kliniek in Budirio kan de toestroom niet meer aan. Er zijn zoveel patiënten dat de verpleegkundigen overstelpt zijn. In de observatiezaal stierf een meisje terwijl ze op een bank zat. Het personeel benut alle beschikbare ruimte, maar zelfs in de observatiezaal liggen er patiënten op de grond. Gisteren kwam er een man naar het ziekenhuis voor behandeling. Zijn vrouw was net thuis overleden, en dat deed zijn familieleden beseffen dat de toestand ernstig was. Vandaar dat ze hem naar de kliniek brachten. Ze wilden weten wat ze moesten doen met het lichaam van de vrouw. De mensen zijn bang om besmet te raken door anderen. Vandaar dat er meer gezondheidsvoorlichting nodig is, om de bevolking te informeren.”
De AZG-teams staan voor heel wat uitdagingen in de CTC's. Vittorio Varisco, logistiek medewerker, legt uit: "Het is een constant gevecht om het toenemende aantal patiënten aan te kunnen. We hebben gewoon te weinig zalen en bedden. Vandaag liggen de patiënten van het Ziekenhuis voor Infectieziekten buiten op het gras, en we zetten tenten op met extra bedden, als reserveoplossing.”
AZG-arts Bauma Ngoya legt uit hoe belangrijk personeel is om de patiënten doeltreffend te behandelen en de epidemie te bedwingen: “We moeten voortdurend toezicht houden op de patiënten en zo nagaan of ze wel voldoende vocht innemen, anders sterven ze. Aangezien het aantal patiënten blijft toenemen, moeten we verplegend personeel blijven rekruteren en opleiden.”
Een nieuwe noodsituatie
Cholera is geen nieuw probleem in het zwaar getroffen Zimbabwe. In sommige gebieden op het platteland is cholera endemisch en breekt elk jaar een epidemie uit. Toch was de ziekte tot een paar jaar geleden vrij zeldzaam in stedelijke gebieden, waar de meeste huizen over behandeld leidingwater en spoeltoiletten beschikken. Door de aanhoudende economische crisis en de voortdurend verslechterende leefomstandigheden worden die stedelijke gebieden echter steeds zwaarder getroffen.
Cholera wordt verspreid door water en overgedragen door de zogenaamde ‘oraal-fecale route’: het virus komt binnen via de mond en verlaat het lichaam via de stoelgang. Gebrek aan hygiëne is dan ook een geschikte kweekbodem voor de ziekte. Vervallen infrastructuur, gebarsten rioolbuizen en wateronderbrekingen zijn de belangrijkste oorzaken van de uitbraak, aangezien ze de bevolking dwingen om onbeschermde putten te graven en hun behoefte te doen in open ruimten.
Tijdens het regenseizoen, van november tot maart, komt het stilstaande rioolwater door de zware regenval in onbeschermde bronnen terecht. Dat de recente cholera-epidemieën begonnen zijn vóór het regenseizoen, bewijst duidelijk dat de sanitaire omstandigheden verslechterd zijn en dat er een tekort is aan zuiver water.