Centraal-Afrikaanse Republiek : “Hardnekkig geweld”

Bangui, de hoofdstad van de Centraal-Afrikaanse Republiek, valt nu al weken ten prooi aan hevig geweld en de meeste ziekenhuizen zijn niet meer operationeel. Jessie Gaffric is projectcoördinatrice voor Artsen Zonder Grenzen (AZG). Ze beheert onze activiteiten in de enige dienst traumatologie van de stad, in het Hôpital Communautaire van Bangui. Sinds het begin van de gevechten in de stad, op 5 december, hebben onze teams al meer dan 700 patiënten behandeld, de meeste met schot- en steekwonden.

De Avenue des Martyrs, een van de hoofdstraten van Bangui, ligt er haast verlaten en rustig bij. Het is moeilijk te geloven dat hier gisteren nog gevechten plaatsvonden tussen gewapende groepen. Niet ver van het stadion bevindt zich het Hôpital Communautaire, het hoofdziekenhuis van de hoofdstad. Het beschadigde gebouw herbergt de enige dienst traumatologie in de stad die momenteel door AZG wordt geleid.

Het project werd geopend, drie dagen vóór de situatie uit de hand liep

“Al in november vorig jaar stelden we vast dat er een schrijnend tekort was aan chirurgische zorg. Daarom zijn we al op 2 december met onze activiteiten gestart,” aldus Jessie Gaffric, projectcoördinatrice voor AZG. “Niemand kon toen echter vermoeden dat de situatie drie dagen later zou ontploffen. Die dag kregen we maar liefst 120 gewonden over de vloer en de dag erop nog eens 60. We werden overrompeld. We moesten de situatie in bijzonder moeilijke omstandigheden het hoofd zien te bieden. Er heerste totale chaos. Aangezien er in het ziekenhuis niet genoeg plaats was, hebben we tenten opgezet om de patiënten op te vangen die postoperatieve verzorging nodig hadden. Na verloop van tijd en naarmate de noodsituatie evolueerde, konden we voor verbetering zorgen in de opvang van de patiënten, het beheer van de spoedgevallendienst en de kwaliteit van de zorgverlening.”

Sinds de dienst de deuren opende, werden al zo’n 800 gewonden verzorgd, de meeste met schot- en steekwonden. Op 11 januari kwamen er in het Hôpital Communautaire verschillende patiënten aan uit andere gezondheidscentra van AZG in Bangui of in de vluchtelingenkampen in de stad. Eén man kwam aan met de ziekenwagen. Hij had een schotwonde in zijn voet zelf proberen te verzorgen, met als gevolg een infectie die zo ernstig was dat zijn voet geamputeerd moest worden. Een andere man had een motorongeluk gehad. Nog een andere had een steekwonde. Elke dag komen er gemiddeld een twintigtal patiënten langs en elk geval is anders. Op sommige dagen zijn het er echter veel meer, zoals op 12 januari. Toen behandelde het ziekenhuis 57 nieuwe patiënten …

Heel erge wonden

“De voornaamste moeilijkheden zijn de indeling van onze tijd, vooral omdat we het ziekenhuis ten laatste om 18 u moeten verlaten omwille van de avondklok, en de onveiligheid,” aldus Jessie. “In het ziekenhuis werken niet alleen negen expats, maar ook een vijftigtal Centraal-Afrikaanse personeelsleden. Sommige daarvan wonen in vluchtelingenkampen en kunnen dus niet komen werken als er gevechten zijn of moeten zelfs in het ziekenhuis overnachten. Wat ook opvalt, is de ernst van de verwondingen, ongeacht of ze veroorzaakt zijn door steekwapens of door kapmessen. Ze getuigen vooral van de hardnekkigheid van het geweld en de verbetenheid van de daders …”

Tot vandaag werden de twee operatiekamers van het Hôpital Communautaire door AZG geleid. Onlangs nam het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) één daarvan over. Op termijn moet het ICRC de chirurgische dienst volledig overnemen, omdat AZG voorbereidingen treft om in een ander ziekenhuis in de stad aan de slag te gaan.