Bestrijding van ondervoeding bij kinderen in Helmand

“Ze moest almaar overgeven, had diarree en bleef gewicht verliezen. Haar moeder had gewoon niet genoeg melk om haar te voeden”, vertelt Mariam* ons over haar vijf maanden oude kleindochter, Nazia. “We zijn met haar naar een privéziekenhuis gegaan, maar daar konden ze niets voor haar doen. We besloten om van Sangin, waar we wonen, naar hier te rijden. Nu gaat het al wat beter met Nazia.”

Nazia’s maag is nog steeds opgezwollen en haar ribben zijn duidelijk zichtbaar onder haar huid. Ze is een van de patiënten van het voedingscentrum van Artsen Zonder Grenzen in het Boostziekenhuis in Lashkar Gah, de hoofdstad van de Afghaanse provincie Helmand.

Er zijn slechts twee ziekenhuizen in heel het zuiden van Afghanistan. Het Boostziekenhuis is daar één van, en Artsen Zonder Grenzen is er sinds 2009 actief. Helmand is een van ‘s lands zwaarst door oorlog getroffen regio’s en de gevechten woeden er al tientallen jaren in alle hevigheid. Hoewel de middenklasse in Lashkar Gah beetje bij beetje groeit, leeft de overgrote meerderheid van de bevolking er in armoede.

Om het hoofd te kunnen bieden aan de aanhoudende ondervoedingsproblemen bij kinderen, opende Artsen Zonder Grenzen er in 2011 een voedingscentrum, waar ernstig ondervoede kinderen worden geholpen om hun gewicht terug op peil te krijgen.

"Sommige kinderen wegen minder dan twee kilogram als ze hier aankomen”, vertelt Christwish Wenyika, hoofdverpleegster in het voedingscentrum en van de kinderafdeling van het Boostziekenhuis. “In Helmand is ondervoeding een van de grootste doodsoorzaken bij kinderen onder de vijf jaar.”

Amper zeven maanden na de opening van het centrum zijn alle 22 bedden al bezet. Elke week worden ook zo’n 15 borelingen naar het voedingscentrum gebracht.

Ondervoeding is een ernstig probleem in het zuiden van Afghanistan. De grootste reden daarvoor is armoede. Hoewel er op de markten voldoende voedsel wordt aangeboden, hebben vooral grotere gezinnen moeite om aan genoeg eten te geraken. Ze kunnen niet voldoende eten kopen, waardoor ook de moeders niet genoeg melk aanmaken voor hun baby’s.

“Het is hartverscheurend om te zien hoe sommige kinderen eraan toe zijn als ze worden binnengebracht. Hun moeders hebben gewoon niet genoeg eten”, aldus Christwish. “Als ze binnenkomen, starten we onmiddellijk met het toedienen van voedsel. De voedingssupplementen bevatten basisvoedingsstoffen die de kinderen nodig hebben.”

Verder is ook het gebrek aan informatie een van de oorzaken van ondervoeding. Veel moeders hebben nooit geleerd hoe ze hun kinderen borstvoeding moeten geven, waardoor er vaak niet genoeg melk wordt aangemaakt. Het is een vicieuze cirkel, want hoe minder borstvoeding een baby krijgt, hoe minder melk de moeder zal aanmaken.

Ook de plaatselijke cultuur speelt een belangrijke rol. “In sommige gemeenschappen gelooft men bijvoorbeeld dat je sneller oud wordt als je borstvoeding geeft”, verduidelijkt Muhamad Amim, hoofdverpleger bij Artsen Zonder Grenzen. “Daarom behandelen we niet alleen de kinderen, maar geven we ook gezondheidsvoorlichting aan de familieleden en de hele gemeenschap.”

Na een tot twee weken in het voedingscentrum zijn de meeste kinderen sterk genoeg om terug naar huis te keren.

“Ik zal nooit vergeten hoe een moeder ooit met een pasgeboren drieling naar ons toe kwam”, zegt Assabulah. “Ze kwam uit Marjah, een district in de buurt van Lashkar Gah, en deed haar best om voor haar kinderen te zorgen, maar ze besefte dat ze nooit voor alle drie haar baby's zou kunnen zorgen. Na 20 dagen in het ziekenhuis stelde haar drieling het opmerkelijk goed. Nu komen ze nog steeds om de twee weken op controle.”

* De namen werden veranderd.