Balkan: selectie op nationaliteit van vluchtelingen vergroot humanitaire noodsituatie

Honderden mensen zijn gestrand aan de grenzen van Griekenland, Macedonië en Servië na nieuwe maatregelen. Artsen zonder Grenzen maakt zich zorgen over de medische en humanitaire gevolgen.

Adequate hulp

De mensen krijgen nauwelijks informatie over hun rechten en vooruitzichten en te weinig toegang tot humanitaire hulp. Artsen zonder Grenzen maakt zich zorgen over de medische en humanitaire gevolgen van de maatregelen. We roepen de regeringen in West- en Oost-Europa op om aan hun humanitaire verplichtingen te voldoen en om hulporganisaties toe te staan adequate hulp te bieden aan hen die in nood zijn.

Gedwarsboomd

‘De situatie was al dramatisch voordat deze willekeurige maatregelen werden ingevoerd’, zegt coördinator migratieproblematiek van Artsen zonder Grenzen Stefano Argenziano. ‘Al maanden roepen we autoriteiten op concrete maatregelen te nemen om voor een veilige doortocht te zorgen voor hen die in nood zijn. Nog altijd hebben we geen afdoende antwoord daarop gezien. Sterker nog, de mogelijkheden van hulporganisaties om deze mensen beschutting en steun te bieden worden vaak gedwarsboomd door tegenwerking van nationale en lokale autoriteiten. 

Griekenland

Vooral in het Griekse transitkamp Idomeni is de situatie gespannen. 1.500 mensen zijn daar gestrand aan de grens met Macedonië. Iedere dag komen bussen met nieuwe vluchtelingen aan. Artsen zonder Grenzen heeft 12 (middel)grote tenten opgezet, waar 900 mensen onderdak in hebben gevonden. We staan klaar om nog 8 tenten erbij te zetten, maar de autoriteiten zijn daar tegen. 

Gezondheidsklachten

Onze medische teams zijn permanent aanwezig en hebben al een toename in de gezondheidsklachten gezien. Vooral onze psychologen rapporteren een toename in het aantal paniekaanvallen en pogingen van mensen zichzelf te verwonden. Het zijn directe gevolgen van de belabberde omstandigheden aan de grens en de onzekerheid over de toekomst. 

Beperken

‘Het is van het grootste belang dat de Griekse autoriteiten deze mensen niet nog meer leed aandoen door humanitaire organisaties te beperken in het voorzien in de meest elementaire noden’, zegt veldcoördinator van Artsen zonder Grenzen in Idomeni Antonis Rigas. 

Servië

In Presevo in Zuid-Servië, 10 kilometer van de grens met Macedonië, werden tientallen mensen tegengehouden bij een registratiecentrum op basis van hun nationaliteit. Ze moesten de zeer koude nacht buiten doorbrengen. Onder hen was een zwangere vrouw uit Afghanistan zonder papieren. 

Mishandeld

In Sid, op de grens met Kroatië, zijn 350 mensen gestrand. Een aantal van hen vertelde dat ze teruggestuurd waren uit Kroatië door de politie. Sommigen waren duidelijk mishandeld en gaven aan dat ze waren geslagen, getrapt en bedreigd door de Kroatische grenspolitie. ‘Deze selectie op nationaliteit dwingt mensen gevaarlijker routes te nemen’, zegt landencoördinator van Artsen zonder Grenzen voor Servië Stephane Moissaing. ‘Het drijft ze uiteindelijk in de armen van mensensmokkelaars en daardoor worden ze kwetsbaar voor verder geweld en afpersing.’ 

Falen

Artsen zonder Grenzen stelt al maanden het gebrek aan coördinatie van de humanitaire respons van overheden aan de kaak. Ze blijven niet in staat om de duizenden vluchtelingen die door de Balkan trekken een minimale vorm van beschutting te bieden. ‘Mensen toestaan over de Balkan door te reizen was tot nu toe het enige realistische antwoord op het falen van het Europese asielsysteem en het falen van Griekenland om voor hulp en bescherming te zorgen’, zegt humanitair adviseur ontheemding van Artsen zonder Grenzen Aurélie Ponthieu. ‘Deze plotselinge beleidswijziging, die is ingevoerd zonder consideratie voor de bescherming van mensen of hun noden op het gebied van medische zorg of onderdak, laat nogmaals het onvermogen van de West- en Oost-Europese landen om coherente en humanitaire oplossingen te bieden voor mensen die wanhopig op zoek zijn naar bescherming.