EU en Griekenland keren vluchtelingen de rug toe
Duizenden vluchtelingen worden volgens Artsen Zonder Grenzen op de eilanden in de Griekse Egeïsche Zee in onmenselijke omstandigheden verwelkomd door een opvangsysteem dat niet werkt. De Europese Unie en Griekenland moeten de leefomstandigheden voor de vluchtelingen, migranten en asielzoekers dringend verbeteren en hen de nodige medische bijstand en bescherming bieden.
Volgens de betrokken autoriteiten hebben dit jaar meer dan 14.000 mensen in gammele bootjes de gevaarlijke tocht ondernomen over de Egeïsche Zee, van Turkije naar de Dodecanese eilanden, op zoek naar bescherming. Negentig procent van hen vluchtte voor de Syrische oorlog. Omdat er te weinig opvangvoorzieningen zijn, overnachten vele vluchtelingen noodgedwongen buiten in de koude, of in de overbevolkte cellen van politiestations, terwijl ze wachten om naar het Griekse vaste land overgebracht te worden.
Screenen op ebola
“De laatste vier maanden hebben we geen verbetering van het opvangsysteem gezien”, zegt Kostas Georgakas, coördinator voor Artsen Zonder Grenzen. “Er is geen medische screening voorzien bij aankomst en kwetsbare mensen worden genegeerd. Onlangs kwam een groep dokters van het ministerie van Volksgezondheid langs om de vluchtelingen op ebola te screenen, hoewel de meesten uit Syrië en Afghanistan komen. Mensen met hartkwalen of diabetes krijgen niets.”
De Griekse autoriteiten hebben de plicht mensen medisch te onderzoeken en hen aangepaste hulp te bieden indien nodig. Maar door een gebrek aan middelen en politieke wil is er nog maar weinig concrete actie ondernomen.
“We zagen een cel met plaats voor zes, waar 53 mensen werden opgesloten”, zegt Georgakas. “Dergelijke omstandigheden zijn zelfs voor één nacht al ondraaglijk, laat staan voor mensen die fysiek en mentaal lijden omdat ze oorlog ontvlucht zijn. Wat ze na hun gruwelijke reis krijgen, is beschamend én gevaarlijk voor hun gezondheid.”
Een mobiel team van Artsen Zonder Grenzen is sinds eind augustus aan de slag op de Dodecanese eilanden. Sindsdien kregen 350 vluchtelingen medische hulp en werden 3.000 kits met slaapzakken, zeep en andere hygiënische voorwerpen uitgedeeld.
Rechten respecteren
Patiënten vertelden aan onze teams dat ze terug naar Turkije werden gedreven vooraleer ze de Griekse kusten konden bereiken. Griekenland is nochtans verplicht de fundamentele rechten van alle personen onder haar jurisdictie te respecteren, ongeacht hun nationaliteit. En moet er ook voor zorgen dat iedereen een degelijke behandeling krijgen bij aankomst, dus ook toegang tot een efficiënte en rechtvaardige asielprocedure.
“Griekenland sloot haar grenzen en moet nu een passend antwoord vinden op de golf vluchtelingen die op de Egeïsche eilanden aankomen”, zegt Manu Moncada, die de migratieprojecten van Artsen Zonder Grenzen leidt. “Hogere afsluitingen en onmenselijke omstandigheden op de eilanden zullen wanhopige mensen niet tegenhouden. Ze zullen hen enkel dwingen nog gevaarlijkere routes te nemen op zoek naar bescherming, met vele doden tot gevolg.”
Artsen Zonder Grenzen verleent sinds 2008 medische en humanitaire noodhulp aan nieuwe migranten, asielzoekers en migranten in administratieve detentie in Griekenland. In samenwerking met twee Griekse organisaties biedt Artsen Zonder Grenzen ook medische revalidatie aan slachtoffers van martelingen in Athene.