Afghanistan is nog steeds een van de gevaarlijkste landen om een kind op de wereld te zetten. Elk jaar sterven er 4.300 vrouwen tijdens de zwangerschap of de bevalling.
Aqila is hoofdvroedvrouw in de kraamafdeling van het ziekenhuis Dasht-e-Barchi in Kaboel, dat Artsen Zonder Grenzensamen met het ministerie van Volksgezondheid beheert. Ze werkte als vaccinatiemedewerkster op het platteland toen ze besloot om vroedvrouw te worden.
“Ik heb in mijn leven veel vrouwen zien sterven tijdens of na een bevalling. En ik heb kinderen zien opgroeien zonder hun moeder. Dat is heel triest.”
Een van de voornaamste obstakels voor een veilige bevalling is het gebrek aan goed opgeleide vrouwelijke artsen en vroedvrouwen, omdat de Afghaanse bevolking tientallen jaren lang nauwelijks toegang tot onderwijs had.
Omdat veel families enkel een beroep willen doen op vrouwelijk medisch personeel om vrouwen te helpen, is het tekort aan vrouwelijke artsen en vroedvrouwen het meest problematisch.
Alle projecten van Artsen Zonder Grenzen in Afghanistan zijn daarom toegespitst op de opleiding van vrouwelijk personeel. Door hen op te leiden, zorgen we ervoor dat onze projecten zo goed mogelijk aan de behoeften van de vrouwen voldoen.
Bijna alle vroedvrouwen die in het kader van onze programma's bij geboortes assisteren, zijn Afghaans. Sinds de opening van een kraamafdeling met uitsluitend vrouwelijk personeel in Khost in 2012, heeft een aantal vrouwelijke artsen ook veel meer ervaring opgedaan met bevallingen met complicaties.
Onder meer de Belgische gynaecologe Séverine Caluwaerts, begeleidt hen daarbij: “Ik heb twee van onze nationale artsen, dr. Sadia en dr. Farida, opgeleid voor hun eerste keizersnede en nu, verscheidene jaren later, werken ze helemaal zelfstandig”, zegt Séverine.
Naast de beschikbaarheid van vrouwelijk medisch personeel, is ook de kostprijs een drempel. Artsen Zonder Grenzen biedt gratis gezondheidszorg, maar in veel andere klinieken in Afghanistan moeten patiënten betalen. Dat is een probleem, zegt Aqila: “Veel mensen hebben het financieel moeilijk en kunnen het zich dus niet permitteren om een gynaecoloog te raadplegen.”
“Vrouwen zien het niet zitten om naar dure privéziekenhuizen te gaan, dus proberen ze thuis te bevallen. Maar de meeste vrouwen weten niet welke complicaties een zwangerschap of een bevalling met zich kunnen meebrengen.”
Prenatale zorg is immens belangrijk om complicaties op te sporen en te behandelen. Die kunnen immers een grote impact hebben op de gezondheid van de baby. Maar onder meer door de financiële drempel, krijgt meer dan veertig procent van de Afghaanse vrouwen geen enkele prenatale zorg.
Dat was ook het geval bij Nadya. Ze is onlangs bevallen van haar eerste kindje in het ziekenhuis Ahmad Shah Baba in Kaboel, dat Artsen Zonder Grenzen en het ministerie van Volksgezondheid samen beheren.
Haar baby is geboren met een lichte, behandelbare vorm van spina bifida (open rug). Als dat tijdens de zwangerschap opgemerkt was, hadden Nadya en haar gezin zich al kunnen voorbereiden op de geboorte en de opvolging van de aandoening.
Maar zelfs voor wie de financiële drempel overwonnen heeft en een vrouwelijke arts gevonden, moet nog obstakels overwinnen. De wegen in Afghanistan zijn vaak in slechte staat, en het aanhoudende geweld in het land maakt gevaarlijk.
Sayed Kamyabudin Sayed staat aan het hoofd van de technische dienst van onze materniteit van Khost. Hij herinnert zich nog hoe moeilijk het was om de materniteit te bereiken toen zijn vrouw van hun eerste kindje moest bevallen.
“In die tijd was de weg nog niet verhard, en omdat het al donker was, moesten we halt houden aan de controleposten... We deden er anderhalf uur over om van ons huis naar het ziekenhuis te gaan, terwijl die rit normaal slechts 20 minuten duurt.”
Toch heeft Sayed, inmiddels vader van vier kinderen, vertrouwen in de toekomst.
Door tienduizenden bevallingen te begeleiden, door vrouwelijk medisch personeel op te leiden, en door gemeentelijke gezondheidscentra op te zetten, wil Artsen Zonder Grenzen helpen om bevallingen voor Afghaanse vrouwen veiliger te maken.
“Een geboorte zou een moment van vreugde moeten zijn en niet van verdriet. Daarom zijn we hier en doen we dit werk. Geen enkele vrouw zou mogen sterven als gevolg van een bevalling”, beklemtoont Séverine Caluwaerts.
Vorig jaar hielpen onze teams bij de geboorte van 50.000 baby's in Afghanistan.
In het ziekenhuis van Boost in Lashkargah: 10.572 becallingen en 932 keizersnedes.
In het ziekenhuis van Khost : 21.335 bevallingen en 721 keizersnedes.
In het ziekenhuis van Dasht-e-Barchi : 15.627 bevallingen en 803 keizersnedes.
