Soedan: administratieve beperkingen heeft dodelijke gevolgen voor de bevolking

De afgelopen maanden is de bevolking van de staat Khartoem in Soedan steeds meer afgesneden geraakt van gezondheidszorg. Zeer weinig medische faciliteiten functioneren nog, waardoor drie miljoen inwoners verstoken blijven van levensreddende medische zorg. Voor het eerst sinds 1 oktober werd een beperkt aantal reisvergunningen afgegeven waarmee humanitaire hulpverleners de door RSF gecontroleerde gebieden kunnen betreden. Artsen Zonder Grenzen vraagt de Soedanese autoriteiten voor garanties dat zulke beperkingen niet opnieuw worden ingesteld, om verder verlies van mensenlevens te voorkomen.

"Hoewel de gevechten in Khartoem een massale exodus veroorzaakten, konden veel mensen niet vluchten. Zij hebben nu erg moeilijk toegang tot essentiële zorg en behandeling", legt Jean-Guy Vataux uit, hoofd van de projecten van AZG in Soedan.

In Khartoem zijn momenteel slechts een handvol ziekenhuizen operationeel en de prijzen van medicijnen blijven stijgen. AZG-teams in het Turkish Hospital in de stad zien meer dan 100 patiënten per dag, voornamelijk kinderen en zwangere vrouwen. Velen komen in kritieke toestand aan, in een vergevorderd stadium van hun ziekte, nadat ze uiteindelijk besloten hebben om het risico te nemen om naar het ziekenhuis te lopen, soms meerdere kilometers over de frontlinies. Er is namelijk geen ambulancedienst meer en zeer weinig transportmogelijkheden.

"Een vierjarig meisje kwam op de Eerste Hulp nadat ze in haar buik was geraakt door een verdwaalde kogel die haar huis was binnengedrongen", vertelt Jean-Guy Vataux. "Haar moeder bracht haar naar drie andere ziekenhuizen voordat ze uiteindelijk geopereerd kon worden in het Turkish Hospital."
In het Umdawanban ziekenhuis is er een tekort aan oxytocine, een essentieel middel voor veel vrouwen tijdens de bevalling. Een medewerker beschrijft traumatische taferelen op de kinderafdeling, waar kinderen met chronische ziekten zoals diabetes geen insuline kunnen vinden en vaak op sterven na dood in het ziekenhuis aankomen.

"Voordat AZG tussenbeide kwam, hadden de kinderen van Umdawanban geen toegang tot pediatrische zorg en dus geen kans om te overleven. Vandaag sterven er minder kinderen, maar ons medisch team is gereduceerd tot een strikt minimum en de risico's zijn nog steeds groot voor moeders en kinderen – zeker als ze lijden aan chronische ziekten zoals hoge bloeddruk, schildklierproblemen of epilepsie, waarvoor medicijnen nodig zijn die moeilijk te vinden zijn voor collega's van AZG en het ministerie van Volksgezondheid."

Essentieel materiaal raakt op

Slaymen Ammar, medisch coördinator van AZG, beschrijft een vergelijkbare situatie in het universitair ziekenhuis van Bashair, in het zuiden van Khartoem: "Het team heeft de afgelopen zes maanden meer dan 6.100 consulten gedaan op de spoedeisende hulp. Dit ziekenhuis is een van de weinige in de staat Khartoem en is een reddingslijn voor veel mensen, maar essentieel materiaal begint op te raken. De voorraden handschoenen en antiseptica voor het schoonmaken van wonden zijn bijvoorbeeld zo laag dat het moeilijk wordt om basiszorg te verlenen.

Verschillende AZG-teams ondervinden ernstige moeilijkheden om hun diensten open te houden, grotendeels door administratieve beperkingen op reisvergunningen voor het personeel.

"Terwijl onze teams de verschrikkelijke toestroom van gewonden blijven verwerken, verhinderen de beperkingen op de bewegingsvrijheid van medisch en humanitair personeel in Khartoem al maanden dat mensen essentiële zorg voor hun verwondingen en behandeling voor vermijdbare ziekten kunnen krijgen", legt Jean-Guy Vataux uit. "In Khartoem is de medische nood alleen maar toegenomen door het geweld dat midden december de Deelstaat Jazirah overspoelde. Veel gezondheidscentra in Wad Madani, de hoofdstad van de deelstaat, zijn onbruikbaar geworden en veel mensen zijn teruggekeerd naar Khartoem.