Eerste resultaten experimenteel medicijn voor Ebola: positief effect voor sommige patiënten

Bij patiënten die nog niet teveel ebolavirusdeeltjes in hun bloed hebben, verlaagt een behandeling met het experimentele medicijn favipiravir het sterftecijfer. Maar voor patiënten met veel Ebola virusdeeltjes, helpt  het medicijn niet. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een klinische studie die in december 2014 begon in een ebolacentrum van Artsen Zonder Grenzen in Guinee. De studie is nog steeds bezig.

Trots om deel te nemen aan de test

Op 17 december begon de klinische studie in het ebolacentrum van Artsen Zonder Grenzen in Guéckédou, het epicentrum van de epidemie, onder leiding van het Franse onderzoeksinstituut INSERM. Later namen ook patiënten uit de klinieken in N’Zérékoré en Macenta deel. “Onze patiënten krijgen de volledige uitleg over het medicijn en de studie en mogen kiezen of ze deelnemen of niet,” zegt dr. Annick Antierens, die voor Artsen Zonder Grenzen de klinische studie leidt. “Patiënten die de experimentele behandeling liever niet willen, krijgen die natuurlijk niet. Zij krijgen wel alle andere ondersteunende zorg.”

Maar tot nu toe heeft in Guéckédou geen enkele patiënt geweigerd om mee te doen aan de studie. “Bij veel patiënten was er zelfs een zekere trots. Heel de wereld wacht op een geneesmiddel tegen ebola, en zijn fier dat ze kunnen helpen,” zegt Julien Demeuldre, een verpleger van Artsen Zonder Grenzen die aan het hoofd stond van de kliniek in Guéckédou. “Maar er heerst zeker geen overdreven optimisme. De mensen hebben geen valse hoop. Ze kennen ebola, ze weten dat de kans groot is dat ze, experimenteel medicijn of niet, zullen sterven.”

Bij sommigen positief effect, bij anderen niet

Ook bij het verzorgende personeel is er fierheid op de medewerking van hun behandelingscentrum voor het medische onderzoek. En ook bij hen overheerst het realisme. “We zagen dat de behandeling effect had op sommige patiënten, en op andere niet. Sommigen genazen, anderen stierven,” zegt Julien Demeuldre. “Hoe dat kwam, wisten we niet.”

Vandaag wordt er een verklaring naar voor geschoven door INSERM: voor patiënten die relatief weinig virusdeeltjes in hun bloed hadden, kan favipiravir het verschil maken. De kans om te sterven in die groep patiënten daalde van 30% naar 15%. Maar voor patiënten met meer virusdeeltjes, en voor kleine kinderen, helpt het medicijn niet.

Geen wondermedicijn

“Er is meer onderzoek nodig,” stelt dr. Annick Antierens. “Dit zijn voorlopige resultaten, die moeten bevestigd worden en de studie loopt nog. Voor een belangrijke groep patiënten, zij die er het slechtst aan toe zijn, is er bovendien geen goed nieuws. Favipiravir is duidelijk geen wondermedicijn.”

Het onderzoek naar favipiravir wordt dan ook verdergezet in Guinee. Tegelijkertijd worden er ook andere pistes onderzocht. In het ebolabehandelingcentrum van Artsen Zonder Grenzen in de Guineese hoofdstad Conakry loopt momenteel een klinische studie met het toedienen aan patiënten van bloedplasma van genezen volwassen vrijwilligers, dat antistoffen bevat tegen het ebolavirus. Eind februari begint Artsen Zonder Grenzen met een studie voor een experimenteel ebolavaccin, ook in Guinee.