Interview met Dr Natacha Reyes, noodhulpcoördinator voor AZG op de Filipijnen

“We werken op dit moment in een soort zwart gat van informatie. Van het heel weinige dat we zien, weten we dat de situatie verschrikkelijk is. Maar is wat we niet zien dat ons het meest zorgen baart."

“De berichten uit Tacloban geven aan dat de volledige stad van 400.000 inwoners verwoest is. Maar er zijn honderden andere dorpen en steden, verspreid over een zone van duizenden kilometers, die op het pad van de tyfoon lagen, en waarmee alle communicatie verbroken is. In alle eerlijkheid: er is niemand die weet hoe meer afgelegen, landelijke plaatsen eraan toe zijn. Het gaat een tijdje duren eer we een volledig beeld hebben.

Dit soort ramp is ongezien op de Filipijnen. Het resultaat is als dat van een enorme aardbeving, gevolgd door verschrikkelijke overstromingen.

Gebrek aan medisch personeel, voorraden, uitrusting

In eerste instantie richten we ons vooral op de provincie Leyte, waar de tyfoon aan land is gekomen. We weten dat veel medische faciliteiten vernield of beschadigd zijn, en dat veel medisch materiaal gewoon weggespoeld is. Bovendien is veel medisch personeel vermist.

De gewonden zijn verzameld aan de luchthaven en daar voorziet het Filipijnse leger medische zorg. Maar zij hebben het zwaar, wegens tekorten aan geneesmiddelen en ander medisch materiaal. Daarom zullen wij een team sturen om hen te helpen. Mensen brengen de gewonden naar de luchthaven vanuit de stad, per motorfiets of te voet – een wandeling van zes uur.

Het regionale ziekenhuis van Tacloban is geraakt door een vloedgolf en de medische uitrusting is weggespoeld. Het is niet duidelijk wat er nog is. We hebben één functionerend ziekenhuis gevonden in Tacloban en daar zullen we de volgende dagen personeel, voorraden en uitrusting naartoe sturen.

Verwondingen en tetanus

Er zijn zeker gewonden die nog niet verzorgd werden. Bij dit soort rampen valt het meestal nogal mee met gewonden: het grootste probleem is dan dat mensen ontheemd zijn, en de kwetsuren zijn relatief licht: snijwonden, breuken, verwondingen aan het hoofd. Maar nu zijn er zoveel huizen en gebouwen ingestort omdat het zo hard waaide, dat we toch veel zwaargewonden verwachten.

Tetanus is een ander groot gevaar. We weten uit ervaring, bijvoorbeeld met de tsunami in Aceh en andere rampen, dat mensen gaan rondzoeken in de ruïnes van hun huizen, waar ze gemakkelijk snijwonden oplopen. Die kunnen dan snel geïnfecteerd raken, dus vaccineren tegen tetanus is cruciaal.

Onze prioriteit zijn de dringendste medische noden, maar er zijn er natuurlijk veel. En daarna doen we zowat alles: we zorgen voor onderdak, drinkwater, voedsel. De mensen zijn alles kwijt. We hebben gehoord dat mensen doelloos ronddwalen, volledig hopeloos. De nood aan geestelijke gezondheidszorg zal gigantisch is, en binnen enkele dagen zal zich bij ons team dan ook een psycholoog voegen.

Moeilijk om hulp ter plaatse te krijgen

In dit vroege stadium is de grootste uitdaging voor ons het ter plaatse krijgen van hulpverleners en hulpgoederen. Tacloban heeft maar een beperkte capaciteit voor luchtverkeer, maar we doen ons uiterste best om teams aan de slag te krijgen.

Van zodra we meer mensen in het rampgebied kunnen krijgen, zullen we onze strategie aanpassen en vanuit Tacloban ook beginnen werken in de omliggende regio en eilanden. Wellicht is Oost-Samar ons volgend actieterrein. Dan zullen we met een helikopter meer afgelegen gebieden verkennen, en daarna met speedboten en aken de mensen die langs de kust verblijven bezoeken, behandelen en indien nodig bevoorraden.

Ik ben zelf Filipijnse, en ik weet dat we een taai volk zijn. Wij hebben al véél natuurrampen over ons heen gekregen. Wanneer ik hoor dat mensen helemaal hopeloos, helemaal uit hun lood geslagen zijn, dan zegt mij dat hoe verschrikkelijk deze ramp is.”