Humanitaire situatie in Zuid-Soedan blijft alarmerend

Terwijl een grote meerderheid in Zuid-Soedan stemde voor onafhankelijkheid, kampt het land met de grootste uitbraak van kala azar in acht jaar.

De ernst van deze uitbraak is slechts één symptoom van de bredere medische humanitaire crisis in de de regio, waarschuwt Artsen Zonder Grenzen. Soedan kreunt onder het tekort aan gezondheidszorg, ziekte-uitbraken en onveiligheid, ondervoeding komt er chronisch voor.
“Bij kala azar is het altijd een race tegen de klok om levens te redden. Deze race wordt echter vaak verloren nog voor ze begonnen is, omdat driekwart van de mensen geen toegang heeft tot medische basiszorg. De zwakke gezondheidszorg is niet in staat deze patiënten te behandelen,” zegt Elin Jones, medisch coördinator voor Artsen Zonder Grenzen. “Zo verergert deze epidemie de toch al erbarmelijke humanitaire situatie van de bevolking.”
Kala azar of viscerale leishmaniasis is een ziekte die wordt veroorzaakt door de beet van een zandvlieg met parasieten. De symptomen van de ziekte zijn een gezwollen milt, koorts, algemene zwakte en sterke vermagering. De ziekte gedijt in arme, afgelegen en onstabiele gebieden waar de gezondheidszorg erg beperkt is.
Als kala azar onbehandeld blijft, is de ziekte dodelijk in bijna honderd procent van de gevallen. Bij een tijdige behandeling kan 95 procent van de patiënten gered worden. Tegen eind november 2010 had Artsen Zonder Grenzen in de staten Boven-Nijl, Eenheid en Jonglei 2.355 mensen met de ziekte behandeld. Dat is acht keer meer dan voor dezelfde periode in 2009 en de helft meer meer dan in 2008.
De uitbraak van de ziekte heeft een grotere impact omdat de ondervoeding dit jaar het immuunsysteem van mensen verzwakt heeft. In de eerste tien maanden van 2010 hospitaliseerde Artsen Zonder Grenzen 13.800 patiënten met ernstige ondervoeding. Dit is twintig procent meer dan tijdens dezelfde periode in 2009 en de helft meer dan in 2008.
Daarenboven zijn in de aanloop naar het referendum van januari tienduizenden Zuid-Soedanezen aan het terugkeren uit Noord-Soedan en andere gebieden. Zij worden blootgesteld aan ziektes in Zuid-Soedan zoals malaria, mazelen, hersenvliesontsteking en tuberculose. Hun aanwezigheid zal een nog grotere druk leggen op de beperkte voorraden voedsel en water en op de zwakke gezondheidszorg.
Daarnaast blijft het in Zuid-Soedan erg onveilig. In 2010 werden er bij geweld meer dan 900 doden gemeld en 215.000 mensen sloegen op de vlucht voor geweld tussen verschillende groepen rebellen zoals het LRA en nieuwe militiegroepen.
“Alle aandacht gaat nu naar het referendum, maar men mag de mensen niet vergeten, die van de ene in de andere noodsituatie terechtkomen,” zegt Rob Mulder, landencoördinator voor Artsen Zonder Grenzen in Zuid-Soedan. “Zuid-Soedan blijft kampen met een humanitaire crisis. En omdat het nog jaren zal duren om degelijke gezondheidszorg uit te bouwen, moeten we beter tegemoet komen aan de onmiddellijke noden van de mensen, zoals voedsel, onderdak en een betere gezondheid. Dit vraagt een krachtdadig en langdurig engagement van de regering én van de internationale gemeenschap.”