AZG in Lashkargah

Artsen Zonder Grenzen ondersteunt het regionale Boost-ziekenhuis in Lashkargah, de hoofdstad van de provincie Helmand in Afghanistan. De organisatie wil hier gratis en levensnoodzakelijke medische verzorging bieden, zoals verloskunde, pediatrie, chirurgie en een spoedafdeling.

Hoewel de recente offensieven van coalities en regering in Marjah en Nad Ali heel wat aandacht kregen, heeft ook de rest van Helmand het hard te verduren onder het aanhoudende conflict. Een van de meest alarmerende gevolgen hiervan is dat de mensen in Helmand niet langer toegang krijgen tot de medische verzorging die ze hard nodig hebben.
Fatima* wacht met haar baby in haar armen op de kinderafdeling in het Lashkargah ziekenhuis. Deze vrouw komt uit het district Nawa-I-Barakzayi, vlakbij Lashkargah. “Deze ochtend kwam ik met mijn zieke dochtertje in het Boost-ziekenhuis aan. Ik heb drie kinderen, en mijn baby is ziek. Ze is vijf maanden oud. Ik heb geen borstmelk meer. Mijn dochtertje heeft honger, en ik kan haar thuis niets anders te eten geven.”

Armoede en oorlog

Sinds november 2009 levert Artsen Zonder Grenzen bijstand aan het provinciale Boost-ziekenhuis in Lashkargah, de hoofdstad van de provincie Helmand. De één miljoen inwoners van Lashkargah hadden het zwaar te verduren tijdens het conflict tussen enerzijds de westerse coalitie en het Afghaanse leger, en anderzijds de verschillende gewapende oppositiegroepen.
Jarenlang zat de bevolking vast in armoede en een algemeen gebrekkige toegang tot gezondheidszorg, zeker voor secundaire gezondheidszorg. Openbare ziekenhuizen draaien vierkant en privéziekenhuizen zijn vaak verschrikkelijk duur. Het Boost-ziekenhuis is een van de enige twee overblijvende openbare referentieziekenhuizen in Zuid-Afghanistan.

Gratis medicijnen

Op het eerste zicht loopt alles er goed en het medisch personeel werkt ijverig. “Als je er echter wat dieper op in gaat, merk je al vlug dat het ziekenhuis toch niet naar behoren werkt. Patiënten krijgen omwille van allerhande redenen geen toegang,” aldus Volker Lankow, coördinator voor Artsen Zonder Grenzen.
Zo was er een opvallend tekort aan gratis medicijnen, en dit op een plaats waar de kostprijs één van de belangrijkste factoren is waardoor de mensen niet naar het ziekenhuis komen. Artsen Zonder Grenzen is nu begonnen met de gratis voorziening van medicijnen.

Voorschriften

Gratis en kwalitatieve medicijnen zijn nu voorhanden, maar nu moet ook het voorschrijven ervan aangepakt worden. Een van de belangrijkste facetten van het werk van Artsen Zonder Grenzen bij de ondersteuning van het Boost-ziekenhuis, is de behandelingsvoorschriften van het personeel verbeteren. Dit is dringend, want de hele behandeling zal hierdoor doeltreffender verlopen.
De internationale medewerkers van Artsen Zonder Grenzen slaan nu de handen in elkaar met het medisch ziekenhuispersoneel met een betere kwaliteit van de behandeling en een gratis medisch totaalpakket voor de patiënten als doel.

Gratis kwalitatieve verzorging

“We hebben de afvalverwerking gereorganiseerd en het sterilisatiesysteem in het operatiekwartier beter uitgewerkt. Daarnaast hebben we een nieuwe ruimte voor pre- en postnatale verzorging van vrouwen en voor gezinsplanning ingericht. Maar er staat ons nog veel te doen op het vlak van sterilisatie en de algemene hygiëne in het ziekenhuis,” vertelt Volker.
Artsen Zonder Grenzen wil dit ziekenhuis met 120 bedden niet overnemen. Wel is het de bedoeling de aanwezigheid van personeel te verzekeren en kwalitatieve medische verzorging en aangepaste medicijnen gratis ter beschikking te stellen.

Veiligheid voorop

“Gezondheidszorg is pas volledig als ze vlot beschikbaar is,” voegt Volker toe. “Een van onze doelstellingen is een ziekenhuis te voorzien dat 24 uur per dag, elke dag van de week draait. We moeten ervoor zorgen dat er permanent medisch personeel klaar staat, dat bovendien efficiënt en gratis diensten levert.”
Een essentieel onderdeel van het werk van Artsen Zonder Grenzen in Boost was van het ziekenhuis een veilige plek te maken. Dit was een van de belangrijkste redenen waarom de mensen niet langskwamen. Fatima vertelt dat er gewapende mannen zijn in een aantal ziekenhuizen in de buurt van haar dorp, en dat ze bang is om naar daar te gaan.

'Geen-wapens-beleid'

“Een van onze topprioriteiten hier was het werken aan ons ‘geen wapens’-beleid in het Boost-ziekenhuis,” verklaart Volker. “Elke dag vertellen mensen mij dat ze schrik hebben om een ziekenhuis binnen te stappen als er overal mensen met wapens rondlopen. Elke patiënt heeft het recht op verzorging en herstel in een veilige omgeving. Wij doen ons uiterste best opdat het ‘geen wapens’-beleid wordt nageleefd.”
In het ziekenhuis heerst een rustige sfeer, ook al doet het geluid van overvliegende helikopters op de achtergrond aan de oorlog herinneren. “Door de onveilige situatie konden mensen lange tijd geen verzorging krijgen,” zegt Volker. “Het aanslepende gewapende offensief in Marjah en Nad Ali zal dat alleen maar moeilijker maken. Wij vrezen dan ook dat massaal veel patiënten – zowel oorlogsslachtoffers als andere patiënten – een plaats als het Boost-ziekenhuis niet zullen kunnen bereiken."

Districtsziekenhuizen werken niet

"Vandaag zijn de bedden in het Lashkargah-ziekenhuis nog niet voor de helft bezet, terwijl we weten dat de districtsziekenhuizen in Helmand niet of nauwelijks functioneren.”
De voorbije weken concentreerde Artsen Zonder Grenzen zich op de regio rond Marjah en Nad Ali, maar het conflict heeft de gehele provincie Helmand in zijn greep en verhindert de toegang tot aangepaste gezondheidszorg. AZG vraagt alle betrokken partijen om ervoor te zorgen dat alle mensen die verzorging nodig hebben, toegang krijgen tot medische faciliteiten.
In verband met haar neutraliteit en onafhankelijkheid financiert Artsen Zonder Grenzen haar werk in Afghanistan geheel uit donaties van het publiek.
* Fictieve namen ter bescherming van de anonimiteit van de patiënten.