Interview AZG-noodhulpcoördinator

Drie weken na de doortocht van de cycloon Nargis zijn de noden in Myanmar nog steeds enorm en blijft de hulp totaal ontoereikend. Een gesprek met Jean-Sebastien Matte, noodhulpcoördinator van AZG.

De Myanmarese overheid heeft verklaard dat alle internationale deskundigen tot het land worden toegelaten. Is dat goed nieuws?

Uiteraard verwelkomen we die mededeling. Sinds de cycloon nu drie weken geleden over het land trok, heeft AZG getracht meer internationale hulp, vooral dan deskundige noodhulpverleners, naar de delta te krijgen. De hulp die Myanmar vanuit het buitenland bereikte, blijft tot op vandaag totaal ondermaats, gezien de noden van de overlevenden. De algemene hulpoperatie ondervond heel wat hinder door het gebrek aan internationale medewerkers ter plaatse.
Hopelijk zal AZG nu meer internationale noodhulpdeskundigen naar Myanmar kunnen sturen – meer bepaald naar de zwaarst getroffen deltaregio waar de noden het dringendst zijn. De volgende dagen zal blijken of de overheid haar woorden ook echt in daden vertaalt.Voor de mededeling weigerde de overheid 5 visa aan AZG. Nog geen tien internationale noodhulpverleners van AZG hadden toestemming om op 4 locaties in het Deltagebied te werken. Meer dan 20 medewerkers zitten in Yangon te wachten tot ze naar de deltaregio kunnen. Die hulpverleners zijn absoluut noodzakelijk om onze bijstand aan de mensen in nood verder op te voeren en om de nationale medewerkers van Myanmar, die de afgelopen 3 weken massaal levens trachtten te redden, de nodige ondersteuning te bieden.

Is dit nog steeds een noodsituatie voor de slachtoffers van de cycloon?

Ja, natuurlijk, alle inwoners die in de drie weken na de doortocht van de cycloongeen hulp kregen, leven in kritieke omstandigheden. Duizenden mensen zagen nog geen hulpverleners en kregen nog geen enkele vorm van bijstand. Onze teams die per boot tot de meest afgelegen gebieden proberen door te dringen, bereikten gisteren voor het eerst een aantal dorpen rond het Bogaleygebied. In die dorpen troffen we een bevolking zonder voedsel aan, die al drie dagen niet gegeten hadden. De mensen huilden en smeekten om voedsel. Gelukkig konden we hen een paar noodrantsoenen bezorgen. Helaas zijn er nog zoveel meer dorpen zoals dit waar mensen in schrijnende omstandigheden overleven.
In zo’n situaties zou AZG normaal heel wat meer gespecialiseerde internationale medewerkers sturen. Omdat we niet alle vereiste internationale hulpverleners het land kunnen binnenbrengen, lijkt het drie weken na de doortocht van de cycloon of we nog maar zeven dagen ter plaatse zijn.
De hulpoperaties zouden een stuk sneller verlopen mocht ons internationale team de noden samen met de nationale hulpverleners kunnen aanpakken. Door de beperkingen die de grenzen voor onze internationale medewerkers sloten, rest er ons in Myanmar niets anders dan de nationale medewerkers te ondersteunen in hun pogingen de overlevenden te helpen. Maar die nationale medewerkers hebben geen ervaring met dergelijke omstandigheden en zijn evenmin onderlegd in noodsituaties. Daarbij komt nog dat de nationale medewerkers en hun families zelf door de cycloon zijn getroffen en in nood verkeren.
De enorme inspanningen en het engagement van onze nationale medewerkers ten spijt, bestaat er duidelijk een tekort aan expertise en ervaring die onze internationale teams precies wel hebben. De hulpverlening zou veel sneller gaan als zij aanwezig waren.

Hoe is de medische situatie ter plaatse?

De nood aan voedsel en onderdak is het grootste. We hebben veel meer voedsel nodig. Onze oorspronkelijke voorraden elementaire hulpbenodigdheden, zoals jerrycans en plastic zeilen zijn nagenoeg volledig uitgeput. AZG plant dus om bijkomende vrachtvliegtuigen met levensnoodzakelijke middelen te sturen.
Door de dagelijkse zware regenval hebben de mensen dringend nood aan beschutting. Onze teams ter plaatse zien heel wat slachtoffers met ademhalingsproblemen veroorzaakt door een gebrek aan onderdak. De mensen leven immers in de wildernis of verzamelen in pagodes, kloosters en scholen als ze daar geraken. Tot dus ver behandelen onze teams iedere dag een beperkt aantal gevallen van diarree, dus op dat vlak is er nog geen sprake van heuse epidemieën. Wij kunnen echt niets anders doen dan duimen en hopen dat het niet tot een epidemie komt.

Slaagt u erin om de hulp rechtstreeks bij de getroffen bevolking in Myanmar te krijgen, ondanks de beperkte inreisvisa voor internationale hulpverleners?

Tijdens de eerste fase van onze hulpactie kwam het erop aan onze noodhulp en medische hulp bij de zwaarst getroffen slachtoffers van de cycloon te krijgen. Alle hulp die AZG Myanmar binnenbrengt, staat onder de controle van AZG, vanaf aankomst in het land tot en met de verdeling onder de overlevenden van de cycloon. Daarvoor vertrouwden en vertrouwen we nog steeds heel sterk op onze nationale medewerkers – die grotendeels vele jaren met AZG in Myanmar samenwerkten. Deze nationale medewerkers verzetten levensbelangrijk werk. Wij hebben het volste vertrouwen in de integriteit waarmee onze teams hulp boden aan de slachtoffers van de cycloon en in de diensten die deze AZG-teams ter plaatse konden verstrekken. We houden voortdurend contact met deze AZG-teams die verslag uitbrengen over hun vooruitgang en problemen. In situaties zoals we die vandaag kennen, kan de hulpverlening bijzonder complexe vormen aannemen.
We hoorden van een paar gevallen waarbij we gedeeltelijk controle over onze hulpverlening verloren, maar gelukkig konden we de zaken keren. In een bepaald dorp eiste het leger bijvoorbeeld dat de rijstverdeling door hun manschappen zou gebeuren. Een senior AZG-arts kwam echter tussenbeide, waarop onze organisatie de toestemming kreeg om onze rijst te verdelen onder de noodlijdenden. Elders was ons team dan weer gewoon niet groot genoeg om de medische consultaties te verzorgen, en daarnaast ook te zorgen voor water, sanitair en voedselbedeling. En dus overhandigden we een aantal zakken rijst aan het plaatselijke dorpscomité dat zelf voor de distributie ervan zou instaan. Gelukkig zijn dergelijke gevallen vrij uitzonderlijk binnen de totale hulpverlening en konden de plaatselijke AZG-teams de zaak rechtzetten.
Sinds de doortocht van de cycloon telt AZG meer dan 250 medewerkers in de delta, met in totaal 33 medische teams. Per dag behandelen ze zowat 500 patiënten. Intussen hebben ze al ongeveer 120.000 mensen bereikt en 310 ton rijst, meer dan 84.000 blikken met vis, 16.500 liter bakolie en 13.500 stukken plastic zeil uitgedeeld.