AZG biedt hulp aan de kwetsbare bevolking van favela's in Rio

Het afgelopen jaar bood AZG meer dan 15.500 medische consultaties aan 6.800 inwoners van de arme buitenwijken van Rio de Janeiro. Het ging voornamelijk om vrouwen, kinderen en bejaarden.

Opstaan om 3 uur 's nachts, twee bussen nemen en daarna plaatsnemen in de rij voor het lokale ziekenhuis om hulp te krijgen: deze tijden zijn voorbij voor mevrouw Dulcinéia de Silva. Vorige week had ze een afspraak met een dokter van AZG, slechts drie blokken verwijderd van haar huis. Mevrouw Dulcinéia en 6.800 andere inwoners van Marcílio Dias, Mandacaru en Kelson - drie kwetsbare buitenwijken van Rio de Janeiro (Brazilië) - krijgen sinds juli vorig jaar bijstand van een AZG-project. "We zijn zo tevreden dat jullie hier zijn", zegt Dulcinéia. "De dokters die ons behandelen zijn erg vriendelijk. Door hen voelen we ons weer een beetje mens."
Marcílio Dias is één van de 15 sloppenwijken (favela's) die deel uitmaken van een groep kwetsbare gemeenschappen, het Complexo da Maré, dichtbij de internationale luchthaven van Rio de Janeiro. Het gezondheidscentrum van AZG viert hier zijn 1-jarig bestaan. Er werden ongeveer 15.500 medische, psychologische en sociale consultaties aangeboden. Verder werden 4.800 behandelingen uitgevoerd en andere culturele en sociale activiteiten op touw gezet. Het werk van AZG overstijgt de activiteiten in het gezondheidscentrum en wordt verder gezet in de gemeenschappen. Een multiprofessioneel team bezoekt de gezinnen om hen kennis en informatie te bieden omtrent het voorkomen van bepaalde ziektes. Er wordt onder andere meer uitleg gegeven over knokkelkoorts, een tropische koorts die dodelijk kan zijn en over hypertensie, waar een groot deel van de bevolking, en voornamelijk de ouderen, aan lijdt.
"We hebben mensen uit de gemeenschap zelf aangenomen en hen opgeleid tot lokale gezondheidswerkers (LGW) voor medische en sociale preventie. Via deze LGW bieden we de gemeenschap de ruimte om te praten over hoe gewoontes veranderd kunnen worden en hoe de kwaliteit van hun leven verbeterd kan worden. Deze discussie kan op gang gebracht worden door mensen van ginder", volgens Susana de Deus, AZG-landverantwoordelijke in Brazilië. "AZG heeft ruime ervaring in andere kwetsbare gemeenschappen in Rio, waar de lokale gezondheidswerkers een erg belangrijke plaats innamen in het multiprofessionele team van AZG. De LGW kan belangrijk werk leveren door plaatselijke leiders en sociale organisaties te stimuleren.&qu

Een actief gezondheidscentrum

De bevolking van Marcílio Dias heeft af te rekenen met tienerzwangerschappen, huiselijk geweld, drugsverslaving en alcoholisme. Bovendien worden ze ook geconfronteerd met geweld veroorzaakt door de drugshandel. De vele moorden drukken alle hoop op een beter leven de kop in. De mensen worden apathisch in deze van de buitenwereld geïsoleerde omgeving.
De psychosociale zorg in het gezondheidscentrum omvat individuele consultaties en groepstherapieën, voornamelijk voor vrouwen en jonge mensen. De sociale assistenten identificeren samen met de LGW de problemen, ze bieden consultaties aan en vergemakkelijken de toegang tot andere openbare diensten, zoals onderwijs, het bekomen van de juiste papieren, transport voor ouderen en gehandicapten en meer complexe medische bijstand. Sociale uitsluiting is één van de grootste problemen van deze gemeenschap. Daarom ijvert AZG ervoor om de gemeenschap in contact te brengen met andere organisaties en om de mechanismen en programma's van het openbare leven te introduceren om zo het hoofd te bieden aan de problemen. Het centrum van AZG neemt ook deel aan door de lokale overheden georganiseerde vaccinatiecampagnes. Verder leveren ze medicijnen en wordt er gewerkt aan een onderzoek naar de eetgewoontes van kinderen jonger dan 5 jaar.
"Volgens ons heeft het vroegtijdig stoppen met borstvoeding te maken met het zelfrespect van de moeder. Als de moeder niet genoeg zelfrespect heeft, is ze geneigd te denken dat haar melk niet goed genoeg is, en gaat ze over op flessenmelk. Daarom werken we samen met deze moeders om hun zelfwaardering te doen toenemen. Tegelijk geven we hun informatie over het belang van borstvoeding voor baby's tot ze minimaal 6 maanden oud zijn", verklaart Andra Chagas, psychologe voor het AZG-project in Marcílio Dias.

Voor meer toegang tot gezondheidszorg

AZG werkt in Brazilië ook samen met de lokale gezondheidsautoriteiten. AZG-vrijwilligers geven hen eenmaal per week voedingsadviezen. Deze informatie kan dan doorgegeven worden aan de huisvrouwen. Voorts wordt er aandacht besteed aan recepten met ingrediënten die een hoge voedingswaarde hebben én beschikbaar zijn, en aan andere technieken die ziektes zoals anemie, diarree en ondervoeding bij kinderen jonger dan vijf, en hypertensie bij ouderen kunnen voorkomen.
"De laatste twaalf maanden werd er grote vooruitgang geboekt in de toegankelijkheid van de gezondheidsdiensten voor deze bevolking", vertelt Susana de Deus. "Toen we hier aankwamen, ontmoetten we mensen die nauwelijks toegang hadden tot de openbare gezondheidszorg. Soms hadden ze te weinig geld voor het openbaar vervoer. Soms ontbrak hun de wil om uren te wachten voor een eenvoudige consultatie, tenzij ze ernstig ziek waren. Er is beterschap, en daarom viert de gemeenschap de verjaardag van het gezondheidscentrum van AZG. Jammer genoeg is er de komende jaren nog veel werk aan de winkel", besluit de Deus.
AZG is sinds 1991 actief in Brazilië. De organisatie bood er bijstand aan de lokale autoriteiten in hun strijd tegen de cholera-epidemie onder de inheemse bevolking van het Amazonebekken. In 1993 werd het eerste project in Rio de Janeiro opgestart. AZG werkt er in de kwetsbare en sociaal geïsoleerde sloppenwijken. Momenteel lopen er twee projecten in Rio de Janeiro. Het ene project, "Meio-fio" biedt gezondheidsbijstand en sociale ondersteuning aan de volwassen daklozen van de stad. Het project in Marcílio Dias staat in voor de medische en psychosociale hulp aan 6.800 mensen in de buitenwijken van Rio de Janeiro, die voordien geen toegang hadden tot de openbare gezondheidszorg.