AZG trekt zich terug uit Afghanistan na moorden, bedreigingen en onveiligheid

Met diepe droefheid en woede, kondigt Artsen Zonder Grenzen (AZG) vandaag de sluiting aan van al haar medische programma's in Afghanistan. AZG neemt deze beslissing na de opzettelijke moord op vijf medewerkers op 2 juni, toen een duidelijk geïdentificeerd AZG-voertuig in een hinderlaag viel in de noordwestelijke provincie Baghdis. Vijf van onze collega's werden zonder genade doodgeschoten. Deze doelgerichte moord is ongezien in de geschiedenis van AZG, een organisatie die al 30 jaar lang medische humanitaire hulp biedt in enkele van de meest gewelddadige conflicten ter wereld.

Alhoewel de autoriteiten aan AZG geloofwaardige bewijzen voorlegden dat lokale bevelhebbers de aanval leidden, werden deze niet opgesloten, noch werd publiekelijk opgeroepen tot hun arrestatie. Het ontbreken van een degelijk antwoord op de moorden toont hoe de overheid faalt in haar verantwoordelijkheden, en zich onvoldoende engageert voor de veiligheid van hulpverleners op haar grondgebied.
De verantwoordelijkheid voor de moorden werd opgenomen door een woordvoerder van de Taliban, die stelde dat organisaties zoals AZG die voor de Amerikaanse belangen werken, doelwitten zijn en het risico lopen op nieuwe aanvallen. Deze valse beschuldiging is vooral onrechtvaardig omdat AZG de scheiding van hulp en politieke motieven hoog in het vaandel draagt. Het enige doel van de organisatie is hulp te verlenen aan volkeren in nood in naam van medische ethiek en enkel gebaseerd op de noden. Deze bedreiging omvat duidelijk een weigering van de Taliban om onafhankelijke en onpartijdige humanitaire hulp te aanvaarden.
De voorbije 24 jaar is AZG steeds gezondheidszorg blijven bieden tijdens de moeilijke periodes van de Afghaanse geschiedenis, ongeacht de politieke partij of militaire groep die aan de macht was. "Nadat we vrijwel zonder onderbreking sinds 1980 met de meest kwetsbare Afghanen hebben gewerkt, is de beslissing hen te verlaten niet zonder woede en bitterheid. Maar we kunnen de veiligheid van onze vrijwilligers niet opofferen, wanneer strijdende partijen bewust humanitaire werkers als doelwit uitkiezen en doden. Uiteindelijk zijn het de zieken en behoeftigen die hieronder lijden", zegt Marine Buissonnière, secretaris-generaal van Artsen Zonder Grenzen.
Het geweld tegen humanitaire hulpverleners vindt plaats in een context waarbij de door de VS gesteunde coalitie humanitaire hulp zoekt te gebruiken om steun te krijgen voor haar militaire en politieke ambities. AZG spreekt zich uit tegen de pogingen van de coalitie om humanitaire hulp over te nemen en te gebruiken om de "harten en de geesten" voor zich te winnen. Hierdoor wordt hulpverlening niet langer gezien als een onpartijdige en neutrale daad, wat het leven van humanitaire vrijwilligers in gevaar brengt, evenals de hulp aan mensen in nood. Onlangs nog, op 12 mei 2004, veroordeelde AZG publiekelijk het verspreiden van folders door de coalitiekrachten in zuidelijk Afghanistan, waarin de bevolking op de hoogte werd gebracht dat het leveren van inlichtingen over de Taliban en Al Qaeda nodig was indien ze hulp wilden blijven ontvangen.
Humanitaire hulp is enkel mogelijk wanneer gewapende actoren de veiligheid van humanitaire werkers respecteren. Meer dan 30 van hen werden sinds begin 2003 al vermoord. De moord op onze collega's, het falen van de overheid om de daders te arresteren en de valse beschuldigingen van de Taliban, heeft het jammergenoeg onmogelijk gemaakt voor AZG om hulp te blijven verlenen aan de Afghaanse bevolking.
Tot de dag van de moorden, leverde AZG gezondheidszorg in 13 provincies met 80 internationale medewerkers en 1.400 Afghaanse stafleden. Onze projecten omvatten het leveren van basisgezondheidszorg en zorg op het niveau van de ziekenhuizen, evenals tuberculosebehandeling en programma's om de mortaliteit onder moeders te verminderen. In de komende weken zal AZG haar programma's overdragen aan het ministerie van Volksgezondheid en aan andere organisaties. Terwijl AZG Afghanistan verlaat, rouwen we over het verlies van onze vijf collega's. Op hetzelfde moment neemt AZG deze beslissing met enorme droefheid voor de mensen die we niet langer kunnen helpen.