AZG beëindigt project in het stadscentrum van Johannesburg

Steeds meer migranten krijgen immers vaste toegang tot medische zorgen in de stad. Intussen zet Artsen Zonder Grenzen haar andere medisch humanitaire activiteiten in Zuid-Afrika en de buurlanden wel voort.

Ruim vijf jaar nadat de medische humanitaire organisatie Artsen Zonder Grenzen met een noodinterventie voor Zimbabwaanse migranten in het stadscentrum van Johannesburg begon, werd het project eind maart 2013 stop gezet. Hoewel migranten een kwetsbare groep blijven, is de toegang tot gezondheidszorg voor hen aanzienlijk verbeterd sinds het project werd opgestart, aldus Artsen Zonder Grenzen, dat in andere delen van het land hiv/tbc-behandelingen blijft aanbieden.

Tussen 2007 en 2009 ontvluchtten grote groepen Zimbabwanen de schrijnende situatie in hun thuisland en zochten ze hun toevlucht in het centrum van Johannesburg. Toen kregen migranten er maar moeilijk toegang tot gezondheidszorg en in 2008 werden ze erg vaak het slachtoffer van xenofoob geweld. De mensen waren bang om naar ziekenhuizen te gaan, en gezondheidsinstellingen waren niet voorzien op hun komst. Eind 2007 startte Artsen Zonder Grenzen met een project om hen bij te staan en hen de nodige medische hulp te bieden. Bovendien vergezelde Artsen Zonder Grenzen de migranten ook in gezondheidsinstellingen en zette de organisatie de ziekenhuismanagers en overheden onder druk. Vijf jaar later is de situatie sterk verbeterd en hebben veel meer migranten vaste toegang tot medische diensten.

“Nu we in ons opzet geslaagd zijn, namen we de moeilijke beslissing om het project in Johannesburg stop te zetten. Dat betekent echter niet dat de noden van de bevolking aan het afnemen zijn of dat de situatie in de sloppenwijken van het stadscentrum niet langer hachelijk is,” vertelt Andrew Mews, landverantwoordelijke voor Artsen Zonder Grenzen in Zuid-Afrika en Lesotho. “Een vast inkomen, onderwijs voor de kinderen in de sloppenwijken en algemene voorzieningen zoals water en elektriciteit zijn voor velen onder ons de normaalste zaak ter wereld, maar vormen voor heel wat bewoners nog een groot probleem dat we niet langer kunnen negeren.”

Verder wil Artsen Zonder Grenzen de banden onderhouden met vertegenwoordigers van de gemeenschappen waar de organisatie mee samenwerkte, en hen aansporen toekomstige noodtoestanden, zoals uitbarstingen van geweld of besmettelijke ziektes als cholera of de mazelen, te melden. We blijven immers paraat om de bevolking te helpen. AZG blijft actief in Zuid-Afrika, waar de organisatie met haar medische humanitaire projecten in Musina, Eshowe en Khayelitsha patiënten met hiv, tbc en multiresistente tbc blijft bijstaan. Ook in buurlanden als Zimbabwe, Malawi, Mozambique, Lesotho en Swaziland is Artsen Zonder Grenzen aanwezig.

Aanvankelijk bood Artsen Zonder Grenzen primaire gezondheidszorg en medische screening aan in een kliniek naast de Centrale Methodistenkerk in Johannesburg. In 2009 en 2010 voerden de teams gemiddeld 2.300 consultaties per maand uit. Toen het aantal zieken echter wees op een gebrek aan hygiëne en sanitaire voorzieningen in de kerk en de omliggende gebouwen - waar duizenden migranten verbleven - verhuisde Artsen Zonder Grenzen haar medische activiteiten naar een mobiele post.

Sinds 2011 voorzag het project ook hiv/tbc-begeleiding en -tests, behandelingen van soa's en algemene check-ups voor de bewoners van de sloppenwijken in het centrum van de stad. De teams die de overbevolkte oude flatgebouwen in de sloppenwijken bezochten, bevestigden overigens dat de schrijnende en mensonwaardige leefomstandigheden de gezondheidstoestand van de bewoners sterk beïnvloedden. Daarom stelde Artsen Zonder Grenzen alles in het werk om de leefomstandigheden en hygiëne te verbeteren. Zo hielp de organisatie de bewoners door in 2012 en 2013 grote schoonmaakacties te organiseren.

“Bewoners van deze flatgebouwen in de sloppenwijken blijven bijzonder kwetsbaar. Er is nog veel werk aan de winkel. Onze hulp is slechts een druppel op een hete plaat,” legt Christophe Christin uit, projectcoördinator voor Artsen Zonder Grenzen in Johannesburg.

Artsen Zonder Grenzen is sinds 1999 in Zuid-Afrika aanwezig en verrichtte baanbrekend werk in de innovatieven en volledige behandeling van hiv en tbc. De teams van Artsen Zonder Grenzen bieden die behandelingen aan de hele gemeenschap aan, en sporen hun patiënten aan om de medicatie te blijven nemen. De teams zijn ook actief in Khayelitsha en Eshowe waar ze hiv, tbc, en multiresistente tbc behandelen. Daarnaast krijgt ook de rondtrekkende bevolking in Musina primaire gezondheidszorg en hiv- en tbc-behandelingen.