Massaslachting in VN-beschermingszone Zuid-Soedan duidt op falen VN
De VN heeft gefaald om mensen te beschermen en te helpen in Malakal, Zuid-Soedan. Dat is de conclusie van een vandaag uitgebracht Artsen Zonder Grenzen rapport over een aanval op de VN-beschermingszone op 17 en 18 februari.
Ondanks een grote militaire aanwezigheid en een helder mandaat om burgers te beschermen, heeft de VN-vredesmissie UNMISS gefaald in haar plicht de mensen te beschermen en de dood van zeker 25 mensen te voorkomen. Bovendien mochten hulporganisaties toen de nood het hoogst was, geen hulp bieden vanwege VN-veiligheidsregels.
UNMISS ondernam geen actie
Toen er binnen de VN-beschermingszone gevechten uitbraken op 17 februari en vervolgens een zwaar bewapende externe macht de zone aanviel, ondernam UNMISS geen enkele onmiddellijke actie.
Toen het vijandelijk gevecht de volgende dag was opgehouden, werden er tussen de 25 en 65 burgerdoden gerapporteerd, ruim 180 gewonden en sloegen meer dan 30.000 inwoners op de vlucht. Uit verkenning binnen de zone blijkt dat een derde van alle onderkomens, zo’n 3.700, is afgebrand.
Trage respons
‘Uit ons onderzoek blijkt dat UNMISS haar door de VN-Veiligheidsraad opgedragen mandaat om burgers te beschermen niet is nagekomen. Voorafgaand aan de aanval wisten ze niet te voorkomen dat er wapens het kamp inkwamen. Ook grepen ze niet in toen de eerste gevechten uitbraken en reageerden ze zeer traag om aanvallen van buiten het kamp af te weren,’ aldus Raquel Ayora, operationeel directeur van Artsen Zonder Grenzen.
Het is duidelijk dat de VN zich ongemakkelijk voelt met de aanwezigheid van de burgers binnen hun terrein en dat zij het liefst de beschermingszone in Malakal zouden willen sluiten en de mensen elders onder willen brengen. Zoveel blijkt wel uit de weerstand om de afschuwelijke levensomstandigheden te verbeteren of om maatregelen te nemen de veiligheid binnen het kamp te verbeteren.
De leefruimte per persoon zit ver onder de internationaal geldende normen voor vluchtelingen, en wel op eenderde daarvan. Voedsel wordt bijvoorbeeld maar net op het bestaansminimum verstrekt en watervoorziening veelal minder dan 15 liter per persoon per dag. Verkrachtingen zijn schering en inslag.
Gevangen tussen twee vuren
Uit vragen die door Artsen Zonder Grenzen zijn gesteld aan de mensen blijkt dat ruim 8 op de 10 mensen in de zone zich er onveilig voelt en hun vertrouwen in UNMISS na de aanval in februari zijn verloren. Tegelijkertijd wordt de onveiligheid buiten het kamp door iedereen genoemd als de belangrijkste reden om niet weg te gaan. Ze zitten dus gevangen tussen twee vuren.
‘UNMISS en alle hulporganisaties moeten een les leren uit dit collectieve falen en concrete stappen ondernemen die leiden tot ander handelen als er opnieuw een aanval komt of gevechten uitbreken in de beschermingszone,’ vervolgt Raquel Ayora van Artsen Zonder Grenzen.
‘VN-beschermingszones zijn maar deels een antwoord op de noden van de mensen. Maar tot er een beter of veiliger alternatief is, kunnen ze niet af worden gebroken en moet er dus bescherming en hulp worden geboden.’ Artsen Zonder Grenzen roept de VN op de bevindingen van eigen onderzoeken rondom de aanval op Malakal publiek beschikbaar te maken.
