Sociale media

Open the menu

Getuigenis: De lange schaduw van Syrië

Country
Griekenland

De arts Connor Kenny werkt voor Artsen Zonder Grenzen in het vluchtelingenkamp van Idomeni, op de grens van Griekenland en Macedonië. Duizenden mensen verblijven er in moeilijke omstandigheden, onzeker over wat de toekomst hen zal brengen. “Toen ik hier net aangekomen was, zou dit me geschokt, of minstens verrast hebben. Maar nu niet meer.”

le dr. Conor Kenny

“Nog voor ik hem zag, hoorde ik zijn geschreeuw, door het tentzeil van ons veldhospitaal. Vier jonge mannen droegen hem, gewikkeld in een thermisch deken. De tranen liepen over zijn wangen, hij schreeuwde en kronkelde van de pijn. Wij legden hem onmiddellijk op de onderzoekstafel; dit was overduidelijk een spoedgeval.

Eerst dacht ik dat het om een chirurgisch probleem zou gaan, een niersteen of een perforatie van de ingewanden, gezien zijn extreme pijn. Maar tijdens het onderzoek van zijn luchtwegen werd het duidelijk dat hij zijn tong probeerde in te slikken, terwijl hij zijn adem inhield.

Zijn zuurstofniveau begon te dalen. Zijn vrienden grepen elk een arm of een been om zijn krachtig slaan en schoppen te controleren, om te vermijden dat hij instrumenten of voorwerpen zou raken, en zichzelf zou bezeren. Het was onmogelijk hem te kalmeren.

Geen verrassing meer

Hij raakte zelfs meer en meer buiten zichzelf, en schreeuwde onverstaanbare dingen. Zijn vrienden vertelden onze tolk dat hij (Hamza*, 22 jaar) net had gehoord dat zijn zus was omgekomen bij een luchtaanval in Syrië. Hier in Idomeni werd Hamza zo overvallen door verdriet dat hij probeerde zichzelf iets aan te doen.

Toen ik hier net aangekomen was, zou dit me geschokt, of minstens verrast hebben. Maar nu niet meer.

Het is niet de eerste keer dat we met Artsen Zonder Grenzen in Idomeni een patiënt zien met een sterke fysieke reactie op de bombardementen in Syrië. Zo is er de dame van 68 jaar, uit Aleppo. Ze wordt vaak ons ziekenhuis binnengedragen omdat ze geregeld flauwvalt sinds ze een familielid verloor tijdens de bombardementen eind april. Ons onderzoek vindt geen medische oorzaken van dit flauwvallen.

Het kamp van Idomeni, eind april 2016 © Guillaume Binet/MYOP

En zo is er het jongetje van zeven, dat al vier maanden incontinent is nadat hij zag hoe zijn vader door een sluipschutter werd doodgeschoten. Maar medisch gezien is hij in orde. We plannen een afspraak met ons psychologisch team, en zorgen voor kleren en luiers. Maar hier is duidelijk meer aan de hand. 

Als artsen in het veldhospitaal in Idomeni, krijgen we steeds vaker te maken met de psychologische gevolgen van het geweld in Syrië. Mensen laten hun ervaringen niet achter wanneer ze voor hun leven vluchten – van dit soort dingen kan je niet ontsnappen. Ze volgen je, als een schaduw.

Trager sterven

De angst en frustratie zijn hier tastbaar. Hamza moesten we kalmeermiddelen toedienen. Een extreme oplossing, de uiterste noodoplossing. Maar hij bezeerde zichzelf ernstig en met de vele vrouwen en kinderen vlak in de buurt, hadden we geen andere keuze. We hielden hem in het hospitaal voor observatie, en luisterden naar zijn verhaal voor we hem naar een van onze psychologen doorstuurden.

Ik hoop dat hij het goed zal stellen. Maar eerlijk gezegd heb ik er geen idee van wat er met hem zal gebeuren. Niemand weet wat er met hem zal gebeuren, of met eender wie hier in Idomeni. Het lijkt erop dat ze gevangen zitten in niemandsland. Een patiënt zei me: “We sterven hier, net zoals in Syrië, maar trager”.”

Het kamp van Idomeni, eind april 2016 © Guillaume Binet/MYOP

* Namen en leeftijden van patiënten in dit artikel zijn gefingeerd